پول از گذشته‌های خیلی دور روند تکاملی خود را در پیش گرفت. این روند منجر به پیدایش پول یا ارز دیجیتال غیرمتمرکز شد. مدرن‌ترین پولی که تا به امروز از آن استفاده شده است.
درگذشته‌ی دیرین هر فرد سعی می‌کرد، با تلاش خود نیازهای اولیه‌اش را برطرف کند. اما تلاش یک شخص برای برطرف کردن همه‌ی نیازهای زندگی کافی نبود. به‌طور مثال، یک کشاورز باید نیاز خود به گوشت را از جای دیگر تامین می‌کرد. به همین دلیل، افراد با یکدیگر مبادله می‌کردند.
آن‌ها با عرضه کالای تولیدشده‌ی مازاد خود و معاوضه آن با کالاهای دیگر، نیاز خود را برطرف می‌کردند. اما در این روش که به آن تهاتر یا مبادله کالا به کالا گفته می‌شود مشکلاتی وجود داشت که موجب می‌شد افراد بازهم قادر به تأمین همه‌ی نیازهای خود نباشند.
به‌عنوان‌مثال، پیدا کردن طرفین مبادله که هر دو نیازمند کالای یکدیگر باشند، امری دشوار بود. مثلاً کشاورزی که پیش از جمع‌آوری محصول به داس نیاز داشت، نمی‌توانست در آن لحظه گندم موردنیاز آهنگر را به او بدهد و داس بخرد. علاوه‌براین، در این نوع مبادله هیچ معیاری برای سنجش ارزش کالا وجود نداشت و تعیین اینکه چه مقدار از یک کالا با چه مقدار از کالای دیگر برابر است یک چالش بزرگ محسوب می‌شد. ازاین‌رو انسان‌ها به دنبال راه‌حلی کاربردی برای جایگزین کردن با تهاتر افتادند.
پول چه‌طور وارد دنیای ما شد؟
به‌تدریج روشی بهتر به کار گرفته شد. این بار تصمیم گرفته شد که یک کالا به‌عنوان کالای واسطه در نظر گرفته شود و عموم مردم آن را در برابر کالاهای دیگر بپذیرند. این کالای واسطه که به آن «پول» گفته می‌شود، در مناطق مختلف، متفاوت بود. گندم، سیب‌زمینی و فلزات مثال‌هایی از کالاهای واسطه مورد استفاده در زمان‌های گذشته هستند.
اما درحقیقت، چالش اصلی همین «انتخاب کالای واسطه» مناسب بود. چراکه برای مثال کالای خوراکی فاسد می‌شد، برخی کالاها به‌شدت کمیاب بودند و برخی به‌شدت دردسترس که هرکدام مشکلات خود را به‌همراه داشتند. بدین ترتیب در تاریخچه نسبتا طولانی‌مدت پول، کالاهای متعددی به‌عنوان کالای واسطه (پول) استفاده شد. اما برخی فلزات کارکرد بهتری به‌عنوان پول داشتند.
پس از کشف طلا و نقره و پیدا کردن تمایز آن نسبت به فلزاتی مانند آهن و مس، این فلزات قیمتی، به‌عنوان کالای واسطه انتخاب شدند. به همین علت حاکمان اکثر کشورها تصمیم به ضرب سکه‌های طلا و نقره گرفتند و مردم آن را پذیرفتند. پول فلزی دو ویژگی مهم یک پول را دارد. کمیاب است؛ بنابراین، اندک‌اندک عرضه می‌شود تا از مشکلات تورمی به دور بماند. باارزش است. بدین معنی که همه افراد آن را در قبال کالای خود می‌پذیرند (پذیرش عمومی).
یک مشکل بزرگ که منجر به پیدایش ارز دیجیتال شد
مشکل اصلی زمانی به وجود آمد که مردم متوجه شدند، همواره اعتبار پول‌ها به یک نهاد واسطه وابسته است. حتی این نهاد واسط می‌تواند از جایگاه خود سوءاستفاده کند. برای مثال، در دنیای امروز بانک‌ها نقش نهاد واسط را بازی می‌کنند. چاپ، توزیع، انتقال و حساب‌وکتاب پول‌های ما را بانک‌ها انجام می٬دهند. سوال اینجاست، آیا بانک‌ها همیشه درست کار می‌کنند؟ این‌گونه بود که مردم به فکر یک پول غیرمتمرکز (بدون نیاز به نهاد واسط) افتادند. ایده پول یا ارز دیجیتال غیرمتمرکز برسر زبان‌ها افتاد. این ایده با فناوری زنجیره‌بلوک به واقعیت تبدیل شد.
آیا پول یا ارز دیجیتال غیرمتمرکز واقعا پول است؟
در ادامه با بررسی ویژگی‌های پول دیجیتال غیرمتمرکز و مقایسه آن با خواصی که یک موجودیت را به پول تبدیل می‌کند، به سوال بنیادی «آیا پول دیجیتال غیرمتمرکز، پول است؟» پاسخ داده می‌شود. به این منظور باید بررسی شود که آیا پول دیجیتال غیرمتمرکز خواص مانایی، قابلیت حمل، تقسیم‌پذیری، یکنواختی، عرضه محدود، پذیرش عمومی و معیار ارزش‌گذاری بودن را دارد یا خیر.
مانایی (Durability):
در مبادله‌ی پایاپای یا همان معاوضه‌ی مستقیم کالا با کالا، امکان خراب شدن محصولات وجود داشت. به‌طور مثال گوشت و دیگر اقلام خوراکی قابلیت نگهداری طولانی‌مدت را نداشتند. مردم باید در مدت‌زمان کم کالایی که در اختیار داشتند را با یک کالای دیگر مبادله می‌کردند. اما اسکناس و سکه ماندگاری بسیار طولانی‌تری دارند. این موضوع برای پول دیجیتال بسیار پررنگ‌تر است. پول دیجیتال یک کد دیجیتال است و تا زمانی که سرورهای نگه‌دارنده سوابق کار کنند از بین نمی‌رود. سوابق مربوط به ارز دیجیتال غیرمتمرکز در سرورهای بیشتری (همه اعضای شبکه می‌توانند این سوابق را نگهداری کنند) نگهداری می‌شود. بنابراین، پول دیجیتال غیرمتمرکز ماندگارترین پول موجود است.
قابلیت حمل (Portability):
یکی از ویژگی‌های مهم پول، قابل‌حمل بودن آن است. در مبادله‌ی پایاپای امکان حمل‌ونقل کالا وجود نداشت و شخص نمی‌توانست کالای خود را به شهر یا کشور دیگر ببرد. اما اسکناس و سکه را به‌راحتی می‌توان با خود جابه‌جا کرد. با پیشرفت و دسترس‌پذیری به ابزارهای دیجیتال، نیاز به حمل پول دیجیتال و نوع غیرمتمرکز آن بی‌معنا شده است. ما تقریبا در هر لحظه و در هر جا به پولمان دسترسی داریم.
تقسیم‌پذیری (Dividable):
اگر کالا وسیله‌ای برای مبادله باشد، قابلیت تقسیم شدن به مقادیر کمتر را ندارد. به‌طور مثال یک گوسفند قابل‌تقسیم شدن به قطعات کوچک‌تر نبود و شخص مجبور بود کالا را به‌طور کامل با کالای دیگر مبادله کند. اما اسکناس و سکه قابلیت تقسیم شدن به مقادیر کوچک‌تر را دارند. افراد می‌توانند از آن در معاملات کوچک و بزرگ استفاده کند. در اینجا نیز پول دیجیتال برتری محسوسی دارد. این پول در هر لحظه و بسته به نیاز تقسیم‌پذیر است. درحالی‌که سکه و اسکناس از قبل به واحدهای مشخصی تقسیم شده‌اند.
یکنواختی (Uniformity):
تمام سکه‌ها و تمام قطعات اسکناسی که عدد یکسانی دارند ازنظر ارزشی باهم برابرند. تفاوتی ندارد که آن سکه در چه سالی ضرب شده باشد و یا آن اسکناس نو یا کهنه باشد. مثلاً اسکناس ۱۰۰۰ تومانی نو و کهنه ارزش یکسانی دارند. حتی همین تغییرات کوچک نیز برای ارز دیجیتال به وجود نمی‌آید. بنابراین، پول دیجیتال یکنواخت است.
عرضه محدود (Limited supply):
بانک‌های مرکزی می‌کوشند تا همواره عرضه‌ی پول ملی خود را محدود نگه‌دارند. زیرا در صورت عرضه‌ی نامحدود از ارزش آن پول کاسته می‌شود (تورم) و اقبال عمومی نسبت به آن پول کاهش می‌یابد. عرضه اسکناس، سکه و پول بانکی توسط بانک‌های مرکزی انجام می‌شود. تا زمانی که آن‌ها درست عمل کنند مشکلی به وجود نخواهد آمد (اما کماکان این نگرانی وجود دارد). درحالی‌که پول‌های دیجیتال غیرمتمرکز بر اساس پروتکلی تحلیل‌شده و ازپیش‌تعیین‌شده عرضه می‌شوند. درواقع این بازار است که خود را با عرضه مطابقت می‌دهد. بنابراین، محدودیت‌های عرضه پول دیجیتال غیرمتمرکز از زمان شروع به کار شبکه تعیین شده است.
پذیرش عمومی (Acceptability):
زمانی می‌توان یک پول را باارزش تلقی کرد که در میان تعداد زیادی از مردم موردقبول قرار گیرد. این پذیرش عمومی باعث می‌شود که مردم نسبت به تبدیل‌پذیری آن پول با سایر کالاها اعتماد داشته باشند. درصورتی‌که یک پول از اقبال عمومی برخوردار نباشد، از ارزش آن نسبت به سایر پول‌ها کاسته می‌شود. اگر به چند سال باز می‌گردیم، شاید بتوان گفت که پذیرش عمومی ارز دیجیتال غیرمتمرکز آن‌چنان زیاد نبود. اما درحال‌حاضر پذیرفته شدن این پول‌ها توسط عموم غیرقابل‌انکار است. حتی اگر برخی موانع مانند مقاومت دولت‌ها رفع شوند، احتمالا پذیرش عمومی شتاب بیشتری به خود بگیرد.
تا به اینجا متوجه شدید که پول یا ارز دیجیتال غیرمتمرکز نه‌تنها همه خواص یک پول را دارد، بلکه در بسیاری موارد پول بهتری محسوب می‌شود. بهتر است بدانید که فناوری بلاک چین بود که توانست برای اولین بار بستری برای انتقال این نوع از پول به وجود بیاورد. درواقع بلاک چین بود که به این نوع از پول معنا بخشید. اما همه محصولاتی که بر بستر بلاک چین و فناوری زیرساختی آن یعنی دفتر کل توزیع شده (DLT) ارز دیجیتال نیستند. حتی نمی‌توان آن‌ها را ارز نامید.
به همین دلیل به همه این محصولات توکن گفته می‌شود که ارز دیجیتال را هم شامل می‌شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.