یکی از مهم‌ترین مفاهیم کلیدی مرتبط با فناوری بلاک چین که به‌وسیله آن جایگاه واقعی خود را پیدا کرد، قرارداد هوشمند است. در واقع ایده قرارداد هوشمند در سال ۱۹۹۴ توسط Nick Szabo، متخصص رمزنگاری، مطرح شد. اما فناوری زنجیره‌بلوک بود که بستر را برای کاربردی‌سازی آن مهیا کرد.
در تعریف ساده، قرارداد هوشمند یک پروتکل میان دو یا چند نفر است. در این قرارداد، بر اساس توافقاتی که از پیش انجام می‌گیرد، سر موعد مقرر در پروتکل، عملیاتی را به‌صورت خودکار انجام می‌دهد. این قراردادها معمولا این‌گونه طراحی می‌شود که در صورت تحقق تعهدات یکی از طرفین به‌صورت خودکار تعهد طرف دیگر را انجام می‌دهد. در یک مثال کاربردی و ساده، در قرارداد هوشمند، می‌توان تعیین کرد که اگر به مقدار دلخواه به حسابی (در شبکه زنجیره‌بلوک) توکن واریز شود، توکنی دیگر که می‌تواند سهام یک شرکت، توکنی با پشتوانه یک دارائی یا هر چیز دیگر باشد، به‌صورت خودکار و بدون دخالت منتشرکننده، ارسال شود.
اما در تعریف هر تراکنشی در شبکه زجیره‌بلوک به تعویق بیفتد یک قرارداد هوشمند محسوب می‌شود. این تعویق برای انجام تعهدات طرف اول صورت می٬گیرد. برای مثال انتقال توکن از حسابی به حساب دیگر ایجاد ولی اجرایی نمی‌شود تا زمانی که متعهد اول پول را به حساب متعهد دوم بریزد و تایید وی را بگیرد.
پرواضح است، خودکار شدن تحقق تعهدات بسیار سودمند است و طرفین را از اعتماد بی‌نیاز می‌کند. اما چگونه می‌توان تضمین کرد، تعهدات محقق شوند؟
تضمین اجرایی شدن تعهدات
در مدل‌های متمرکز طرفین قراردادها شخصا ضامن انجام تعهدات خود هستند. بنابراین، برای هر معامله نیاز است که طرفین به یکدیگر اعتماد داشته باشند. چراکه ممکن است یکی از طرفین، معامله را آغاز کند. درحالی٬که طرف دیگر از عهد خود سر باز زند. به همین دلیل تا زمانی که ضامن تحقق تعهدات، خود طرفین معامله باشند، قرارداد هوشمند کامپیوتری نیز دردی را دوا نخواهد کرد.
اینجا بود که فناوری زنجیره‌بلوک توانست به ایده قرارداد هوشمند، معنا ببخشد. در شبکه‌های زنجیره‌بلوکی برای هر بندِ یک قرارداد هوشمند یک تحریک‌کننده و یک نتیجه تعیین می‌شود. تحریک‌کننده می‌تواند پرداخت پول (توکن)، انجام خدمت یا هر کار دیگری باشد که در بند قرارداد نوشته می‌شود. اما مهم‌تر از آن نتیجه است. بلافاصله پس از تحقق تحریک‌کننده با ضمانت شبکه زنجیره‌بلوکی (درواقع اعضای شبکه زنجیره‌بلوکی) نتیجه محقق می‌شود. بدون آنکه نیاز باشد طرف سمت متعهد دوم کاری انجام دهد.
درحال‌حاضر پرکاربردترین پلتفرم برای تعریف قراردادهای هوشمند اتریوم است. حتی به گفته بنیان‌گذار اتریوم، ویتالیک بوترین (vitalik buterin) این پلتفرم برای ایجاد قراردادهای هوشمند به وجود آمده است. به عقیده وی زنجیره‌بلوک‌هایی که تا زمان راه‌اندازی اتریوم فعالیت می‌کردند، علی‌الخصوص بیت‌کوین، بسیار صلب و انعطاف‌ناپذیر بودند. بنابراین، بوترین با اضافه کردن قرارداد هوشمند، کاربردهای این فناوری را به‌طور چشم‌گیری توسعه داد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.