«سرمایه در گردش» نشان‌دهندۀ تفاوت بین دارایی‌های جاری و هزینه‌های جاری یک نهاد است و به‌عنوان معیاری برای سنجش نقدینگی نهادها در یک بازۀ زمانی معین در نظر گرفته می‌شود.
سرمایه در گردش چیست و چگونه می‌توان آن را بهبود بخشید؟
«سرمایه در گردش» ( Working Capital) از اصطلاحات متداول در مفاهیم مالی و حسابداری است و می‌شود آن را « مجموعه دارایی‌ها با قابلیت گردش یا نقد شوندگی» در نظر گرفت که درواقع نوعی از دارایی‌های یک نهاد به‌حساب می‌آید. این عبارت در واقع نشان‌دهندۀ تفاوت بین دارایی‌های جاری یک نهاد و هزینه‌های جاری آن است و به‌عنوان معیاری برای سنجش نقدینگی و سلامت مالی نهادها در یک بازۀ زمانی معین در نظر گرفته می‌شود.
ماهیت سرمایه در گردش
این عبارت، هر نوع سرمایه و پول را شامل می‌شود. که در تولید یک محصول به کار برود. البته این سرمایه شامل سرمایه‌های ثابت و تجهیزات نمی‌شود. به عبارتی این سرمایه بخشی از دارایی‌های جاری شرکت را تشکیل می‌دهد. برای توضیح شفاف‌تر، بهتر است دارایی‌های جاری را بشناسیم.
دارایی‌های جاری، دارایی‌هایی هستند که طی سال مالی جاری نقد می‌شوند. برای مثال پول نقد، سرمایه‌گذاری کوتاهمدت، موجودی انبار (درصورتی‌که در کوتاهمدت قابل‌فروش و تبدیل به پول نقد باشد)، حساب‌های دریافتی (مطالباتی که در کوتاهمدت بشود آن‌ها را به پول نقد تبدیل کرد) هم شکل‌های دیگری از دارایی‌های جاری محسوب می‌شوند.
هر کسبوکار، علاوه بر دارایی‌های جاری، بدهی‌های جاری هم دارد. بدهی‌های جاری، بدهی‌هایی هستند که طی سال مالی جاری یا دوره مالی معین، قابل‌تبدیل به پول نقد باشند. اگر بدهی‌های جاری از دارایی‌های جاری یک شرکت کسر شود، سرمایه در گردش خالص به دست می‌آید که میزان واقعی دارایی‌های نقدی یک شرکت را نشان می‌دهد.
نسبت دارایی‌های جاری به بدهی‌ها
بررسی گردش سرمایه برای شناخت وضعیت مالی و نقدینگی یک کسبوکار اهمیت زیادی دارد. یکی از دلایل عمده‌‌‌‌ای که سرمایه‌گذاران جدی و حرفه‌‌ای تمایل دارند ترازنامه مالی یک شرکت را مطالعه کنند، این است که بدانند شرکت چقدر گردش سرمایه دارد و وضعیت فعلی آن چگونه است.
اگر نسبت دارایی‌های جاری به بدهی‌های شرکت کمتر، یا به‌عبارت دیگر، اگر هزینه‌های جاری آن بیشتر از دارایی‌های جاری باشد، این نسبت به‌عنوان یک عملکرد منفی در جریان مالی تلقی خواهد شد. در مقابل، گردش سرمایه مثبت نشان می‌دهد که یک نهاد قادر است نیازهای جاری خود را تأمین مالی نموده، همچنین در زمینۀ رشد آتی آن نهاد سرمایه‌گذاری کند.
با این وجود گردش بالای سرمایه را همیشه و لزوماً نباید نشانه خوبی در نظر گرفت. چرا که ممکن است نشان‌دهنده این باشد که یک کسبوکار دارای موجودی بیش از اندازه و مازاد است که وجوه نقد اضافی خود را سرمایه‌گذاری نمی‌کند.
درک سرمایه در گردش
گردش سرمایه حقایق زیادی را در مورد وضعیت مالی یک کسبوکار و موقعیت نقدینگی کوتاهمدت به ما می‌گوید. این نسبت، تقریباً بیشتر از هر نسبت مالی یا محاسبات ترازنامه‌‌ای دیگر قابل اعتماد است.
برآوردهای گردش سرمایه از مجموعه دارایی‌ها و بدهی‌ها در ترازنامه شرکت به دست می‌آید. اگر یک کسبوکار، گردش سرمایه خالص مثبت قابل توجهی داشته باشد، می‌توان به پتانسیل سرمایه‌گذاری در توسعه و رشد آن امیدوار بود. اما در مقابل اگر بدهی‌های جاری از دارایی‌های جاری یک شرکت بیشتر یا هم‌تراز با آن باشد، احتمالاً در روند رشد یا بازپرداخت بدهی‌ها با مشکل مواجه شده و حتی با خطر ورشکستگی روبه‌رو باشد.
میزان گردش سرمایه یک کسبوکار معمولاً به نوع فعالیت آن بستگی دارد. بعضی از کسب‌وکارها که چرخه‌های تولید طولانی‌تری دارند، ممکن است نیاز به گردش سرمایه بیشتری داشته باشند. از طرف دیگر، کسب‌وکارهای خرده‌فروشی که روزانه با هزاران مشتری تعامل دارند، اغلب می‌توانند وجوه کوتاهمدت را بسیار سریع‌تر جمع‌آوری کنند و به گردش سرمایه کمتری نیاز دارند.
فرمول محاسبه سرمایه در گردش
برای محاسبه گردش سرمایه، کافی است دارایی‌های جاری را از هزینه‌های جاری کسر کنید. به این ترتیب:
سرمایه در گردش = دارایی‌های جاری – بدهی‌های جاری
برای مثال، فرض کنید یک شرکت ۱۰۰ هزار دلار دارایی جاری و ۳۰ هزار دلار هزینه یا بدهی جاری دارد. با استفاده از فرمول بالا می‌شود این‌طور نتیجه گرفت که این شرکت ۷۰ هزار دلار گردش سرمایه دارد. هنگامی که نتیجه این محاسبه مثبت است، بدان معنا خواهد بود که دارایی‌های جاری شرکت بیشتر از هزینه‌های جاری آن است. به بیان دیگر این شرکت بیش از اندازه منابع برای پوشش بدهی کوتاه مدت خود را دارد. گردش منفی سرمایه هم نشان‌دهنده نقدینگی ناکافی و مشکلات احتمالی در پرداخت تعهدات بدهی شرکت در زمان سررسید آن‌ها است.
اجزای سرمایه در گردش
تمام اجزای گردش سرمایه را می‌توان در ترازنامه یک شرکت یافت. دارایی‌های جاری فهرست‌شده شامل وجه نقد، حساب‌های دریافتی، موجودی کالا و سایر دارایی‌هایی است که انتظار می‌رود در کمتر از یک سال منحل یا به وجه نقد تبدیل شوند. بدهی‌های جاری هم شامل حساب‌های پرداختی، دستمزدها، مالیات و بخش جاری بدهی‌های بلندمدت است که ظرف یک سال سررسید می‌شود.
پول نقد و معادل‌های نقدی: تمام پولی که شرکت در اختیار دارد که شامل ارز خارجی و انواع خاصی از سرمایه‌گذاری‌ها مانند سرمایه‌گذاری بسیار کوتاهمدت است.
موجودی: تمام کالاهای فروخته نشده در حال ذخیره‌سازی که شامل مواد خام خریداری شده و محصول نیمه مونتاژ شده در دست ساخت، می‌شود.
حساب‌های دریافتی: کلیه مطالبات مربوط به نقدینگی برای اقلام موجودی که به‌صورت اعتباری فروخته شده‌اند.
دریافتی‌های لیست‌شده: تمامی انتظارات مربوط به وجه نقد حاصل از قراردادهای امضا شده فیزیکی را شامل می‌شود.
هزینه‌های پیش‌پرداخت: تمامی ارزش هزینه‌های پیش‌پرداخت شده در زمره سرمایه در گردش محاسبه خواهد شد. اگرچه ممکن است در صورت نیاز به پول نقد، بازگرداندن آن‌ها بسیار مشکل باشد، اما همچنان دارای ارزش کوتاهمدت هستند.
نمونه‌ای از سرمایه در گردش
در پایان سال ۲۰۲۱، مایکروسافت (MSFT) ۱۷۴.۲ میلیارد دلار دارایی جاری خود را گزارش کرد. این دارایی شامل وجه نقد، معادل‌های نقدی، سرمایه‌گذاری‌های کوتاهمدت، حساب‌های دریافتی، موجودی و سایر دارایی‌های جاری این نهاد است.
این شرکت همچنین ۷۷.۵ میلیارد دلار از بدهی‌های جاری شامل حساب‌های پرداختی، بخش‌های جاری بدهی‌های بلندمدت، غرامت انباشته، مالیات بر درآمد کوتاهمدت، درآمدهای کوتاهمدت به دست نیامده و سایر بدهی‌های جاری را در این گزارش اعلام کرد.
بنابراین، در پایان سال ۲۰۲۱، متریک سرمایه در گردش مایکروسافت ۹۶.۷ میلیارد دلار بود. با این حساب اگر مایکروسافت تمام دارایی‌های کوتاهمدت خود را نقد و تمام بدهی‌های کوتاهمدت را تصفیه کند، تقریباً ۱۰۰ میلیارد دلار پول نقد برایش باقی خواهد ماند.
چگونه می‌توان سرمایه در گردش را بهبود بخشید؟
کسب‌وکارها با افزایش دارایی‌های جاری، قادر خواهند بود گردش سرمایه خود را بهبود ببخشند. این افزایش دارایی‌ها شامل پس‌انداز پول نقد، ایجاد ذخایر موجودی بالاتر و پیش‌پرداخت هزینه‌ها است، به‌ویژه اگر منجر به تخفیف نقدی شود.
کسب‌وکارها همچنین می‌توانند گردش سرمایه را با کاهش بدهی‌های کوتاهمدت بهبود ببخشند. برای نمونه می‌توانند از استقراض یا وام در مواقع غیرضروری یا با سود بالا خودداری کنند و به‌عنوان جایگزین برای دریافت بهترین شرایط اعتباری در دسترس تلاش کنند.
برای دسترسی به بازار غیرمتمرکز ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.
