علاقه بسیار زیاد به توکن‌های غیر مثلی منجر به گسترش چشمگیر NFTهای هنری و آیتمهای کلکسیونی در عرصه رمزارزها شده است.
دربارۀ NFT چه می‌دانیم؟
NFT چیست؟ اگر در ماه‌های اخیر فهرست اخبار رسانه‌ها را دنبال کرده باشید، مطمئناً از هیاهویی که در مورد توکن‌هایNFT برپا شده، خبر دارید. این هیاهوی کم‌سابقه به سازندگان NFT این امکان را داده که اخیراَ به راحتی از آثار خود درآمد کسب کنند. همچنین راهی کارآمد برای خرید و ذخیره ارزش برای مجموعه‌داران فراهم کرده است. شاید به نظر می‌رسد NFT ها ناگهان و از ناکجاآباد به صحنۀ فن‌آوری‌های نوین وارد شده‌اند. اما پیشینۀ ظهور این پدیده در واقع به یک دهه قبل بازمی‌گردد.
«ان. اف.تی» به عنوان گواهی مالکیت دیجیتالی غیرتکراری هر نوع دارایی دیجیتال را در بر می‌گیرد. اما امروز این پدیده بیشتر از همه با مفهوم کریپتوآرت و هنر دیجیتال گره خورده و مترادف شده است. ولی پدیده NFT اساساَ چه موقع و چگونه در عرصه فن‌آوری‌های دیجیتال ظاهر شد؟
ایدۀ اولیۀ NFT چطور شکل گرفت؟
ایده آغازین NFT در سال‌های ۲۰۱۲- ۲۰۱۳ و با عبارت “سکه رنگی” آغاز و ابتدا در بلاک‌چین بیت‌کوین منتشر شد. سکه‌های رنگی نمادهایی هستند که دارایی‌های دنیای واقعی را در بلاک‌چین نشان می‌دهند. این نمادها می‌توانند برای اثبات مالکیت هر دارایی، از فلزات گران‌بها گرفته تا خودروها و املاک، حتی سهام و اوراق قرضه استفاده شوند. این ایده اولیه استفاده از بلاک‌چین بیت‌کوین برای دارایی‌هایی مانند کلکسیون‌های دیجیتال، کوپن‌ها، اموال، سهام شرکت و موارد دیگر بود. این کاربردها به عنوان یک فن‌‌آوری جدید در چشم‌انداز آینده معرفی شد.
چه کسی اولین NFT را ایجاد کرد؟
پدیده تکنولوژیک NFT از کجا آمده و درباره تاریخچه NFTها و کسی که اولین بار آن را ایجاد کرد، چه می‌دانیم؟ «کوین مک کوی» در منابع مختلف به عنوان فردی معرفی می‌شود که در ۳ می ۲۰۱۴ اولین NFT را ایجاد کرد. او رمز غیرقابل تعویض اثر خود با نام «کوانتوم» را به عنوان اولین اثر هنری کاملاَ دیجیتال در بازار هنر کریپتو ضرب کرد. کوانتوم یک تصویر پیکسلی از یک هشت ضلعی پر از دایره‌ها، کمان‌ها یا اشکال دیگر است که مرکز یکسانی دارند. در این تصویر اشکال به‌طور هیپنوتیزمی با رنگ‌های فلورسنت ضربان دارند.
ماهیت NFT چیست؟
NFT یا «توکن غیر مثلی» (non-Fungible Token | NFT ) در حقیقت، توکن دیجیتال و نوعی رمز ارز مانند بیت‌کوین است. اما برخلاف یک توکن استاندارد در بلاک‌چین بیت‌کوین، NFT منحصر به فرد است و نمی‌توان آن را معاوضه کرد. آیتمهای بازی‌های کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام دامنه‌ها و ..… در دسته توکن‌های غیرقابل معاوضه جای می‌گیرند.
اهمیت توکن‌های غیر مثلی در چیست؟
دلایل زیادی برای با اهمیت بودن توکن‌های غیرمثلی یا غیرقابل تعویض وجود دارد. یک توکن غیر قابل تعویض (NFT) منحصر به فرد است و می تواند هر دارایی دیجیتال را در یک بلاک‌چین مانند اتریوم، سولانا، فلو و تزوس نشان دهد. همین ویژگی آن را کمیاب، قابل اثبات و ارزشمند می کند. ظهور NFT ها رسانه جدیدی را برای هنرمندان و علاقه‌مندان ایجاد کرده تا خلاقیت‌ها و مجموعه‌های خود را به نمایش بگذارند. ظهور NFT در واقع یک انقلاب را در زمینه ارائه آثار هنری به وجود آورده است. این پدیده از طرف دیگر مجموعه‌داران را هم از شفافیت کامل در اصالت و منشأ خریدهای خود مطمئن می‌سازد.
بنابراین، دارایی‌های NFT می‌توانند به شکل هنر دیجیتال، کلکسیون، توسعه خلاقانه موسیقی، همینطور هم‌افزایی بین این موارد یا ترکیب‌های کاملاً جدید و ناشناخته باشند. سازندگان همچنان با استفاده از NFTها مرزهای خلاقیت را پیش می‌برند و آن‌ها را با روش‌های جدید و نوآورانه تطبیق می‌دهند.
غیر قابل معاوضه یا غیر مثلی به چه معناست؟
برخی دارایی‌ها مثل طلا، دلار، رمزارزها و ….. دارای ارزش مشخصی بوده و قابل تعویض هستند. مثلاً یک اسکناس ۱۰ هزار تومانی با یک اسکناس ۱۰ هزار تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر بوده و امکان جابجایی با یکدیگر را دارند.
اکنون تابلوی معروف مونالیزا را در نظر بگیرید. نسخه‌های کپی شده فیزیکی و دیجیتالی متعددی از این تصویر وجود دارد. اما این اثر تنها یک نسخه اصلی دارد که توسط شخص لئوناردو داوینچی خلق شده و در موزه لوور پاریس از آن نگهداری می‌شود. این تابلو دارای ارزش کلکسیونی است و امکان معاوضه آن با هیچ تابلوی دیگری وجود ندارد. به‌عبارت دیگر، ارزش این تابلو منحصربه‌فرد است و قابلیت جایگزین شدن با هیچ تابلوی دیگری را ندارد. برای آثار هنری هم که به‌صورت دیجیتالی خلق شده‌اند، همین حالت وجود دارد. به عبارت بهتر نسخه اصل از یک هنر دیجیتالی با نسخه‌های کپی شده از آن متفاوت است.
درنهایت باید این نکته را نیز اضافه کرد که توکن‌های غیرقابل معاوضه (غیرمثلی) مانند ارزهای دیجیتال معمولی (بیت‌کوین، اتریوم و …..) روی کیف پول‌های دیجیتال ذخیره و منتقل می‌شوند. به این ترتیب مالکیت یک NFT به فرد دارنده کیف پول تعلق دارد.
NFT چطور کار می کند؟
فرض کنید اثری را در فوتوشاپ خلق کرده باشید و بخواهید آن‌را به فروش برسانید. هر شخصی می‌تواند اثر شما را از اینترنت دانلود کرده و یک کپی از اثر شما در کامپیوتر خود داشته باشد. این در حالی است که هیچ حق مالکیتی به شما پرداخت نشده است.
در مثالی دیگر فرض کنید بر روی بوم نقاشی، تصویری با رنگ روغن خلق کرده و قصد فروش آن را دارید. در هر دو این مثال‌ها می‌توانید آن‌ها را به یک NFT تبدیل کنید. با این تبدیل، حتی با از بین رفتن کالای فیزیکی، خود اثر در قالب یک NFT از بین نمی‌رود و حق مالکیت آن در اختیار صاحب اصلی NFT حفظ می‌شود.
به‌عبارت ساده‌تر، اگر تابلوی خود را به عکس تبدیل کرده و آن عکس را در قالب یک NFT بفروشید، این عکس دارای شناسنامه منحصر به‌فرد خواهد بود که حتی کپی‌های آن نیز برابر با اثر اصلی نخواهند بود.
کاربردهای NFT چیست؟
علاقه بسیار زیاد به توکن‌های غیرمثلی منجر به گسترش چشمگیر NFTهای هنری و آیتمهای کلکسیونی در عرصه رمزارزها شده است. برخی از کاربردهای NFT به قرار زیر است.
۱- هنر
۲- آیتمهای کلکسیونی
۳- امور مالی
۴- بازی‌های رایانه‌ای
۵- صنعت موسیقی
۶- دارایی‌های دنیای واقعی
۷- زنجیره تأمین
برای آشنایی بیشتر با سامانه بی‌تا، اولین پلتفرم NFT ایرانی بر روی لینک زیر کلیک کنید.
