استارتاپها برای ادامه فعالیت و پیشرفت به تأمین مالی متناسب با نیازهایشان احتیاج دارند. اما اطلاع از انواع مختلف تأمین مالی برای استارتاپها از اهمیت بسیاری برخوردار است و مدیران هر کسبوکار قبل از هرگونه اقدام برای جذب سرمایه باید از آنها اطلاع دقیق داشته باشند.
روشهای تأمین مالی استارتاپها و جذب سرمایهگذار و تأمین سرمایه پروژههای فناورانه کدام است و در این ارتباط باید چه اصلهایی را در نظر گرفت؟ تأمین مالی در بیان ساده اتخاذ هرگونه روش تأمین پول و نقدینگی برای توسعه کسبوکار است.
شما بهعنوان مدیر کسبوکار قبل از هر چیز باید بدانید چه میزان از سرمایه موردنیاز را در اختیار ندارید و لازم است نسبت به تأمین مالی آن اقدام کنید. اما یک نکته بسیار مهم این است که تأمین مالی در زمان مناسب خود و نه در هر زمان و به هر قیمتی راهگشا خواهد بود. بر این اساس در ادامه روشهای مختلف تأمین مالی در کشور را معرفی و نسبت به مزایا و معایب هرکدام بحث میکنیم.
وامهای بانکی
متداولترین روش تأمین مالی، وام گرفتن در قالب عقود اسلامی از بانکها است. مثلاً اگر شما برای کسبوکارتان نیاز به خرید یک دستگاه داشته باشید، میتوانید به بانک مراجعه کرده و درخواست وام جعاله نمایید، یا اگر کسبوکار شما ناظر به واردات یا صادرات است میتوانید از تسهیلات مضاربه در بانک استفاده کنید. البته در اغلب موارد کسبوکارهای مجازی در ایران، اقدام به اخذ وام قرضالحسنه به میزان پایین از بانکها در جهت راهاندازی سایت و هزینههای اولیه میکنند.
لازم به تأکید است، ساختار بانکی کشور تمایل چندانی به تأمین مالی طرحهای با ریسک بالا نداشته و بهصورت مستقیم کسبوکارهای فضای مجازی را حمایت نمیکند، اما برخی صندوقهای دولتی در راستای همین هدف تشکیل شدهاند. اگر وامگرفته شده از بانک به انجام مصارف جاری کسبوکار شما ختم شود، شما صرفاً از بانک وام گرفتهاید، اما زمانی که این پول صرف توسعه کسبوکار و گسترش نفوذ آن در میان مردم شود، شما تأمین مالی کردهاید.
تأمین مالی
تأمین مالی جمعی ابزار اشتراک عمومی برای سرمایهگذاری در کسبوکارهایی است که بستر آنها بازار اینترنت یا پرداخت الکترونیکی باشد. در این روش، شما طرح خود را در یک سایت به نمایش گذاشته و از افرادی که علاقه به مشارکت در این پروژه دارند درخواست تأمین مالی میکنید و در نهایت پرداخت از طریق همان سایت انجام میشود. شما نیز میتوانید در همان سایت تعهدی مبنی بر بازپرداخت تأمین مالی داشته باشید. تأمین مالی جمعی بهطور کلی یکی از کسبوکارهای جدید در دنیا محسوب میشود که به لطف توسعه شبکه اینترنت ایجاد شده است و علاوه بر ایجاد بستر فعالیت اقتصادی، محبوبیت خاصی هم در پروژههای خیرخواهانه و اجتماعی یافته است.
سرمایهگذاری
سرمایهگذاری در بیان ساده به جذب سرمایه برای کسبوکار اشاره دارد. سرمایهگذاری میتواند به شکل سنتی و با جذب سرمایه خانواده و دوستان صورت گیرد، یا میتواند به شکل جدید خود و از طریق فروش دارایی فکری یا سهام شرکت رخ دهد.
یکی از مدلهای رایج سرمایهگذاری در کسبوکارهای نوین، جذب سرمایه از صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر است. سرمایهگذاران خطرپذیر شرکتهای نوآور درحالرشد و تازهتأسیس را تأمین مالی میکنند، سهام شرکت را خریداری (تأمین مالی از طریق دارایی) و به توسعه محصول یا خدمات جدید کمک کرده و با مشارکت فعال در اداره شرکت ایجاد ارزش میکنند. با انتظار سود بالاتر، ریسکهای بیشتر را میپذیرند و گرایش به سرمایهگذاری بلندمدت دارند.
از آنجایی که در علم اقتصاد، بازدهی رابطه مثبت با ریسک دارد، بنابراین سرمایهگذاری در طرحهایی که با هزینه پایین، بازدهی بالایی ایجاد میکنند توأم با ریسک خواهد بود. به همین دلیل است که سرمایهگذاری در طرحهای نوآورانه را اصطلاحاً سرمایهگذاری مخاطرهآمیز میگویند و بنگاههایی که به دنبال شناسایی و جذب اینگونه طرحها هستند، «صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه» نیز نام دارند. این صندوقها فرصت مناسبی را برای شما جهت سرمایهگذاری در طرح کسبوکار فضای مجازی فراهم میکنند.
فرشتگان کسبوکار
فرشتگان کسبوکار اشخاصی هستند که با ورود خود به یک استارتاپ، بهغیر از امید، تجربه، شبکه افراد و سرمایه میآورند. تفاوت آنها با سرمایهگذاران معمولی در ریسکپذیری بالا، نوع مشارکت آنها و میزان زمانی است که بر روی استارتاپ میگذارند.
رویدادها
رویداد یک نوع ابزار بازاریابی برای شرکتهایی است که حاضرند در راستای توسعه کسبوکار خود از ایدههای جدید استفاده کنند. برای مثال فرض کنید شرکت سامسونگ باهدف دستیابی به فناوری جدید تلفن همراه، رویدادی در این زمینه ایجاد میکند و از شرکتهای دانشبنیان و یا ایدهپردازان دعوت میکند تا طرحهای خود را ارائه کنند.
بعد از برگزاری رویداد طرحهای برتر توسط سامسونگ خریداری شده و یا تأمین مالی میشوند؛ بنابراین باید بدانیم اصل برگزاری رویداد، به تأمین نیازهای شرکتها برمیگردد. ولی رویداد را میتوان فرصتی منحصربهفرد برای کسانی دانست که ایدههای خوبی در زمینه کسبوکار مجازی دارند. در حال حاضر رویدادهای متنوعی در ایران در موضوعات مختلف برگزار میشود.
شتابدهندهها
کسانی که وارد کسبوکارهای فضای مجازی میشوند، معمولاً صاحبان ایده علمی هستند و تخصصی در فضای کسبوکار ندارند. دانشجویی را تصور کنید که بعد از اتمام دوره تحصیلی خود در یکی از گرایشهای مهندسی، در زمینه خاصی دست به ابتکار بزند و بتواند نمونه موفقی از آن را تولید کند. این فرد، تازه ابتدای راه ورود به بازاری است که پیچیدگیهای بسیاری دارد. نیاز به شتابدهندهها بهعنوان یک ساختار منسجم و حمایتی از همینجا شکل میگیرد.
شتابدهندهها معمولاً قرارداد مشارکتی با شما منعقد میکنند و ضمن آوردن سرمایه نقدی به شرکت، در امور شرکتداری و ورود به بازار نیز فعالیت میکنند. شتابدهنده به دنبال کوتاهکردن پروسه راهاندازی کسبوکار شماست؛ بنابراین عنصر زمان در این میان اهمیت دوچندانی مییابد و لازم است شما و شتابذهندهتان برنامه زمانبندی دقیقی در خصوص فرایندهای اجرایی تا راهاندازی کسبوکار داشته باشید. شتابدهندهها معمولاً با کسانی که در کسبوکارهای مدنظر شما تجربه بالایی دارند ارتباط برقرار کرده و موجب میشوند اطلاعات و نکات مفید و بسیار مهمی به شما منتقل شود. این افراد باتجربه و به اصلاح استخوان ترکانده، منتور یا مربی نیز نامیده میشوند.
مراکز رشد و پارکها
معمولاً دولتها نیز باهدف حمایت از کسبوکارهای نوین اقدام به تأسیس مراکز رشد و پارک میکنند که عمدتاً ناظر بر کسبوکارهای دانشگاهی است. اگر کسبوکار نوپا دارید که هنوز به مرحله تجاری نرسیده است باید سراغ مراکز رشد بروید، ولی اگر کسبوکارتان به حدی رسیده است که میتوان آن را یک بنگاه اقتصادی دانست، پارکهای علم و فناوری در انتظار شما هستند. مراکز رشد شبیه به شتابدهندهها هستند اما تفاوت اندکی میان آنها وجود دارد.
از بهترین روشهای جذب سرمایه برای استارتاپها میتوان به ورود به سکوهای تأمین مالی جمعی اشاره کرد. ققنوس ارائهدهنده بزرگترین سکوی تأمین مالی کشور با دارابودن بیش از ۴۰ هزار کاربر میتواند بهترین انتخاب در زمینه تامین مالی محسوب شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحه سکوی تأمین مالی ققنوس مراجعه کنید.