تکنولوژی بلاکچین با دارا بودن ویژگیهایی چون شفافیت و امنیت، ظرفیتهایش را در همین مدت کوتاه، از صنعت مالی گرفته تا هنر و سرگرمی نشان داده است.
شاید فقط کمی بیشتر از ۱۰ سال از عمر فناوری بلاکچین میگذرد؛ اما تا امروز کاربردهای متعددی برای این فناوری شکل گرفته و کسبوکارها حتی بهطور روزافزون در حال بررسی راههای جدیدی برای بهکارگیری این فناوری هستند. تکنولوژی بلاکچین با دارا بودن ویژگیهایی چون شفافیت و امنیت، ظرفیتهایش را در همین مدت کوتاه، از صنعت مالی گرفته تا هنر و سرگرمی نشان داده و در حال تثبیت خود بهعنوان یک فناوری انقلابی و متحولکننده است. در این مقاله به تعدادی از کاربردهای کلان این فناوری میپردازیم که در حال حاضر رواج قابلتوجهی یافتهاند.
با افزایش حجم دادههای دیجیتالی که در زندگی امروز با آن روبهرو هستیم، نیاز روزافزونی به امنیت، دسترسی، شفافیت و یکپارچگی دادهها بهشدت احساس میشود. ایده بلاکچین، ابتدا بهعنوان زیرساخت پشتیبانی از بیتکوین (CRYPTO:BTC) ابداع شد. «ساتوشی ناکاموتو» مبدع ناشناس این فناوری برای حل مشکل خرج مضاعف مرتبط با ارزهای دیجیتال، یک دفتر کل غیرقابل تغییر از تراکنشها را ابداع کرد که بلوکهای داده را با استفاده از رمزنگاری دیجیتال به هم متصل میکند. اما همین ویژگی خیلی زود بهعنوان یک راهکار کمنظیر برای افزایش کارایی در دیگر عرصهها و صنایع مورد توجه قرار گرفته است. برای آشنا شدن با کارایی بلاکچین در زمینههای مختلف، ۱۵ مورد از اصلیترین آنها را مرور میکنیم.
۱. انتقال پول
مفهوم اصلی پشتوانه اختراع فناوری بلاکچین یعنی انتقال داراییها بهخودیخود یک کاربرد بینظیر است. انتقال پول با استفاده از بلاکچین میتواند ارزانتر و سریعتر از استفاده از مشابه خدماتی باشد که تا امروز مورد استفاده قرار گرفته است. این امر بهویژه در مورد تراکنشهای برونمرزی که اغلب کند و گران هستند صادق است. حتی در سیستمهای مالی بسیار مدرن همچون ایالات متحده، انتقال پول بین حسابها ممکن است تا چند روز طول بکشد، در حالی که یک تراکنش بلاکچین فقط در چند دقیقه انجام میشوند.
۲. مبادلات مالی
بسیاری از شرکتهای نوظهوری که امروز میشناسیم مبادلات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را ارائه میکنند. استفاده از بلاکچین امکان انجام تراکنشهای سریعتر و کمهزینهتر را برای صرافیها فراهم میکند. علاوه بر این، یک صرافی غیرمتمرکز نیاز به سرمایهگذارانی ندارد که داراییهای خود را نزد مرجع متمرکز سپردهگذاری کنند. با وجود اینکه صرافیهای مبتنی بر بلاکچین عمدتاً با ارزهای دیجیتال سروکار دارند، این مفهوم میتواند برای سرمایهگذاریهای سنتیتر نیز به کار رود.
۳. وام و تسهیلات
وامدهندگان میتوانند از بلاکچین برای اجرای وامهای تضمینشده از طریق قراردادهای هوشمند استفاده کنند. قراردادهای هوشمند ساختهشده بر روی بلاکچین به رویدادهای خاصی اجازه میدهد تا بهطور خودکار مواردی مانند پرداخت خدمات، بازپرداخت کامل وام و آزادسازی وثیقه را انجام دهند. در نتیجه، پردازش وام سریعتر و کمهزینهتر است و وامدهندگان میتوانند نرخهای بهتری ارائه دهند.
۴. بیمه
استفاده از قراردادهای هوشمند در بلاکچین میتواند شفافیت بیشتری را برای مشتریان و ارائهدهندگان بیمه فراهم کند. ثبت همه ادعاها در یک بلاکچین باعث میشود مشتریان از ادعاهای تکراری برای یک رویداد جلوگیری کنند. علاوه بر این، استفاده از قراردادهای هوشمند میتواند روند دریافت پرداختها را برای مدعیان سرعت ببخشد.
۵. املاک و مستغلات
معاملات املاک و مستغلات برای تأیید اطلاعات مالی و مالکیت و سپس انتقال اسناد و املاک به مالکان جدید نیاز به اسناد زیادی دارد. استفاده از فناوری بلاکچین برای ثبت تراکنشهای املاک میتواند ابزاری امنتر و در دسترستر برای تأیید و انتقال مالکیت فراهم کند. این فناوری میتواند معاملات را تسریع کند، کاغذبازی را کاهش دهد و در پول صرفهجویی کند.
۶. حفاظت از دادهها
نگهداری دادههایی مانند شماره تأمین اجتماعی، تاریخ تولد و سایر اطلاعات شناسایی در یک دفتر کل عمومی (بهعنوان مثال، یک بلاکچین) میتواند از سیستمهای فعلی که بیشتر در معرض هک هستند، ایمنتر باشد. فناوری بلاکچین میتواند برای دسترسی ایمن به اطلاعات شناسایی و در عین حال بهبود دسترسی افرادی که به آن در صنایعی مانند گردشگری، مراقبتهای بهداشتی، مالی و آموزش نیاز دارند، استفاده شود.
۷. رأیگیری و انتخابات
اگر اطلاعات هویت شخصی در یک بلاکچین نگهداری شود، استفاده از این فناوری میتواند اطمینان دهد که فقط رأیدهندگان واجد شرایط میتوانند رأی دهند و رأیها نمیتوانند دستکاری شوند. علاوه بر این، میتواند دسترسی به رأیدهی را با ساده کردن فشار دادن چند دکمه در گوشی هوشمندتان افزایش دهد. در عین حال، هزینه برگزاری انتخابات به این روش به میزان قابلتوجهی کاهش خواهد یافت.
۸. خدمات اجتماعی و دولتی
یکی دیگر از راههای استفاده از هویتهای دیجیتال ذخیرهشده در بلاکچین، مدیریت مزایای دولتی مانند برنامههای رفاهی و تأمین اجتماعی است. استفاده از فناوری بلاکچین میتواند تقلب و هزینههای عملیات را کاهش دهد. در همین حال، ذینفعان میتوانند از طریق پرداخت دیجیتالی در بلاکچین اینگونه خدمات را با سرعت بیشتری دریافت کنند.
۹. بهداشت و درمان
نگهداری سوابق پزشکی و بهداشتی در بلاکچین میتواند به پزشکان و متخصصان این عرصهها اجازه دهد تا اطلاعات دقیق و بهروزی را در مورد بیماران خود به دست آورند. این امکان برای مثال میتواند تضمین کند بیمارانی که به چندین پزشک مراجعه میکنند بهترین مراقبت ممکن را دریافت خواهند کرد. همچنین میتواند سیستم را برای ارائه سوابق پزشکی سرعت ببخشد و امکان درمان بهموقع را فراهم کند.
۱۰. حقوق مادی و معنوی هنرمندان و مؤلفان
استفاده از فناوری بلاکچین برای ردیابی آثار هنری از قبیل فایلهای موسیقی و فیلم که از طریق اینترنت پخش میشوند، میتواند تضمینکننده حق دریافت درآمد حاصل از پخش این آثار باشد. از آنجا که فناوری بلاکچین برای اطمینان از اینکه یک فایل در بیش از یک مکان وجود ندارد اختراع شد، میتوان از آن برای کاهش سرقتهای هنری استفاده کرد. علاوه بر این، استفاده از یک بلاکچین برای ردیابی بازپخش در سرویسهای استریم و یک قرارداد هوشمند برای توزیع پرداختها میتواند شفافیت بیشتری را ارائه دهد و تضمین دهد که هنرمندان عواید حاصل از فروش آثارشان را دریافت میکنند.
۱۱. توکنهای غیر قابل تعویض
توکنهای غیرقابل تعویض یا NFT معمولاً بهعنوان راههایی برای داشتن حقوق هنر دیجیتال در نظر گرفته میشوند. از آنجا که بلاکچین از وجود دادهها در دو مکان جلوگیری میکند، قرار دادن NFT در بلاکچین تضمین میکند که تنها یک نسخه از یک قطعه هنر دیجیتال وجود دارد. این ویژگی میتواند مشابه سرمایهگذاری در هنر فیزیکی بدون اشکالات ذخیرهسازی و نگهداری آنها باشد. NFT ها میتوانند کاربردهای متنوعی داشته باشند و در نهایت راهی برای انتقال مالکیت هر چیزی باشند که میتواند توسط دادهها نمایش داده شود. سند یک خانه، حقوق پخش یک ویدیو یا بلیط رویداد میتواند از این موارد باشد.
۱۲. لجستیک و ردیابی زنجیره تأمین
استفاده از فناوری بلاکچین برای ردیابی اقلام در حین حرکت از طریق شبکه تدارکات یا زنجیره تأمین میتواند چندین مزیت را به همراه داشته باشد. اول از همه، ازآنجاییکه دادهها در یک دفتر کل امن در دسترس هستند، ارتباط بین شرکا را آسانتر میکند. دوم، امنیت و یکپارچگی دادههای بیشتری را فراهم میکند، زیرا دادههای موجود در بلاکچین قابل تغییر نیستند. این بدان معناست که شرکای تدارکات و زنجیره تأمین میتوانند با اطمینان بیشتر به اینکه دادههای ارائهشده دقیق و بهروز هستند، راحتتر با هم کار کنند.
۱۳. شبکههای اینترنت اشیا
اینترنت اشیا (IoT) زندگی ما را آسانتر میکند، اما امکان نفوذ و دسترسی به دادهها یا کنترل سیستمها را هم بهنوعی فراهم میآورد. فناوری بلاکچین میتواند با ذخیره گذرواژهها و سایر دادهها در یک شبکه غیرمتمرکز بهجای سرور متمرکز امنیت بیشتری را ایجاد کند. علاوه بر این، ازآنجاییکه بلاکچین عملاً تغییرناپذیر است، از دستکاری دادهها محافظت میکند.
۱۴. ذخیرهسازی دادهها
افزودن فناوری بلاکچین به یک راهحل ذخیرهسازی داده میتواند امنیت و یکپارچگی بیشتری را فراهم کند. ازآنجاکه دادهها را میتوان بهصورت غیرمتمرکز ذخیره کرد، هک کردن و پاک کردن تمام دادههای موجود در شبکه دشوارتر خواهد بود. این امکان همچنین به معنای دسترسی بیشتر به دادهها است زیرا دسترسی لزوماً به عملیات یک شرکت وابسته نیست. در برخی موارد، استفاده از بلاکچین برای ذخیرهسازی دادهها ممکن است هزینه کمتری نیز داشته باشد.
۱۵. تأمین مالی جمعی
تأمین مالی جمعی یا کراد فاندینگ یکی از روشهای جدید تأمین مالی یک استارتاپ مبتنی بر فناوری بلاکچین است که اخیراً محبوبیت زیادی پیدا کرده است. گرفتن وام، پیشسفارش، مشارکت یا سرمایهگذاری از بیش از یک نفر بهطور همزمان از مصداقهای تأمین مالی جمعی است. تأمین مالی جمعی (Crowdfunding) یک روش جایگزین برای جمعآوری سرمایه است که مستقل از مؤسسات مالی رسمی عمل میکند. کارآفرینان، استارتآپها و کسبوکارها میتوانند از پلتفرمهای تأمین مالی جمعی آنلاین برای دسترسی به منابع مالی، سرمایهگذاریهای جدید یا پروژههای موجود، از سوی تعداد زیادی سرمایهگذار، در ازای محصولات یا سهام استفاده کنند.
فرآیند تأمین مالی جمعی به این صورت است که یک کارآفرین ابتدا شرح مفصلی از ایده کسبوکار مورد نظر خود را در یک پلتفرم تأمین مالی جمعی ارائه میکند. او اهداف کسبوکار خود، برنامههای کسب سود، میزان بودجه مورد نیاز و دلایل انتخاب ایده را مطرح میکند و سپس کاربران پلتفرم میتوانند در مورد کسبوکار پیشنهادشده مطالعه کنند و اگر ایده را دوست داشتند، در آن سرمایهگذاری کنند.
……………………………………………………………………………………..
در این ارتباط همچنین میتوانید مقالات زیر را مطالعه کنید
آشنایی با مفاهیم پایهای بلاکچین
کاربردهای فناوری بلاکچین در کسب و کارها
…………………………………………………………………………………….
برای آشنایی با سکوی تأمین مالی جمعی ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.