بلاکچین کاربردهای زیادی در خدمات مالی دارد و مؤسسات مالی بهطور فزایندهای برای اجرای سیستمهای مبتنی بر این فناوری آمادگی پیدا میکنند.
بلاکچین و موارد استفاده آن در فینتک، جهان را تحت تأثیر قرار داده و محبوبیت این فناوری همچنان در حال افزایش است. بر اساس گزارشها، در فاصله سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، بسیاری از بانکهای اروپایی و آمریکای شمالی در حال بررسی این فناوری و چگونگی استفاده از آن بودند و شرکتهای مالی بیشتر از ۵۵۰ میلیون دلار در پروژههای بلاکچین در سطح جهان هزینه کردند. اما، این فناوری دقیقاً چیست و استفاده از آن چگونه چهره بانکداری و مالی را تغییر خواهد داد؟
این مقاله پاسخهای سادهای را برای این سؤالها ارائه میدهد و نمونههای مختلفی از اکوسیستمهای بلاکچین را که بر امور مالی جهانی تأثیر میگذارند، به اشتراک میگذارد.
آنچه در این مقاله میخوانید:
-بلاکچین چیست و چگونه بخش خدمات مالی را متحول میکند؟
– کاهش هزینههای تراکنش
– حل مسائل مربوط به سرقت هویت
– گزینههای پرداخت جهانی
– مقررات و نظارتهای پیشرفته
– گزارشهای اعتباری
– وامدهی بهعنوان راهی برای تأمین مالی یا سرمایهگذاری
– معاملات ابزارهای مالی
– نتیجهگیری در مورد کاربرد بلاکچین در فینتک
بلاکچین چیست و چگونه بخش خدمات مالی را متحول میکند؟
فناوری بلاکچین یک سیستم مدیریت داده با استفاده از رمزنگاری پیچیده برای تأمین انرژی بسیاری از ارزهای دیجیتال و سایر برنامههای غیرمتمرکز است. بلاکچینها در هسته خود سیستمهای حسابداری و دفترهای دیجیتال هستند که حسابرسی را تسهیل میکنند. آنچه این فناوری را از پایگاههای داده سنتی متمایز میکند توزیع نسخههای بهروز دادههای دفتر کل در تمام دستگاههای موجود در شبکه است. این امکان باعث میشود که تغییر اطلاعات پس از قرار گرفتن در شبکه بلاکچین تقریباً غیرممکن باشد؛ زیرا همه دستگاههای موجود در شبکه در یک فرآیند رأیگیری باید تغییرات را بپذیرند.
یکی از اولین مواردی که بلاکچین استفاده شد، محصول آن بیت کوین بود که انتقال پول دیجیتال را تسهیل میکند و هیچ مرجع مرکزی مانند بانک مرکزی ندارد. این پروتکل از قدرت محاسباتی همه دستگاهها – به نام ماینینگ – در شبکه برای افزودن دادههای جدید به زنجیره استفاده میکند و به استخراجکنندگان با بیتکوین پاداش میدهد. پیچیدگی این فناوری آن را در برابر هک مقاوم میکند، زیرا برای انجام این کار، حملهکننده باید کنترل ۵۱ درصد یا بیشتر از قدرت محاسباتی شبکه را در دست بگیرد.
بعدها، اتریوم با ظهور خود قراردادهای هوشمند را معرفی کرد و این ویژگی بلاکچین را برای نیازهای تجاری مانند بازارهای مالی مفیدتر کرد.
بلاکچین کاربردهای زیادی در خدمات مالی دارد. گزارش جهانی فینتک PWC در سال ۲۰۱۷ حکایت از آن دارد که ۷۷ درصد از شرکتهای فینتک انتظار دارند این کاربردها را در سیستمهای خود فعال کنند. نشریه فوربس هم در گزارشی ۵۰ پروژه مهم سال ۲۰۲۲ را مرور کرده که بسیاری از آنها در حوزه فینتک است.
اما این استقبال از کاربردهای بلاکچین به چه علت است؟ شرکتهای فینتک به دلایل مختلفی از جمله موارد زیر به سمت این روند جدید حرکت میکنند.
کاهش هزینههای تراکنش
چندین عامل وجود دارد که در یک تراکنش آنلاین باید در نظر گرفته شود. شرکتها یا اپلیکیشنهای تجاری، کانالهای انتقال و همچنین برخی واسطهها روند این تراکنشها را کند و هزینههای اضافی را به آن تحمیل میکنند. این هزینهها برای معاملات بینالمللی حتی بیشتر میشود.
یک مطالعه توسط کمپانی مکینزی McKinsey نشان میدهد که شرکتهای حواله ۴۰ میلیارد دلار در سال با این هزینهها درآمد دارند. اما بلاکچینها میتوانند تمام این هزینهها را کاهش دهند. بلاکچین تراکنشهای مستقیم همتا به همتا (p2p) را از طریق اینترنت امکانپذیر میکند که واسطهها و هزینههای آنها را حذف میکند. همچنین سیستم غیرمتمرکز تأخیر در پرداختهای آنلاین را حذف میکند. ویژگی بهروزرسانی بیدرنگ دادهها، عملیات روان و بدون خطا را تضمین و از هزینههای اضافی یا سرمایهگذاریهای ازدسترفته جلوگیری میکند.
حل مسائل مربوط به سرقت هویت
بیانیه مطبوعاتی Javelin نشان میدهد که ۶.۶۴٪ از مصرفکنندگان در سال ۲۰۱۷ قربانی سرقت هویت شدهاند. از آن زمان، مسائل مربوط به کلاهبرداری دیجیتال و سرقت هویت، بهویژه در طول همهگیری کووید ۱۹، دردناکتر شده است.
بانکها و شرکتهای فینتک ملزم به اجرای روشهای شناخت مشتری و مبارزه با پولشویی پس از افزایش نظارت هستند. البته، این بدان معنی است که آنها به کاغذبازی زیادی نیاز دارند که روند کارها را کند میکند. تأیید هویت و تکمیل تراکنش آنلاین ممکن است هفتهها طول بکشد. اسناد طولانی و غیراستاندارد این تأییدها بر این مشکل افزوده است.
بنابراین، مؤسسات مالی بهطور فزایندهای برای اجرای سیستمهای مبتنی بر بلاکچین آمادگی پیدا میکنند. در این سیستم کاربر فقط یکبار باید هویت خود را اثبات کند. پس از آن، یک سند تأیید به او داده میشود که میتواند از آن برای انجام معاملات از هر نقطه جهان استفاده کنند. کاربران همچنین میتوانند از این سند برای مدیریت و اشتراکگذاری دادههای شخصی، ورود بدون رمز عبور و امضای الکترونیکی هر سندی استفاده کنند.
گزینههای پرداخت جهانی
شبکه بلاکچین کاملاً مبتنی بر اینترنت است و نیازی به تنظیمات خاص ندارد. به لطف دیجیتالی شدن داراییها، کاربران میتوانند با استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی حساب خود به دادهها دسترسی داشته باشند و از هر نقطهای از جهان تراکنشها را انجام دهند.
سیستم اینترنت محور بلاکچین آن را برای تراکنشهای جهانی انعطافپذیر میکند. مطالعه کمپانی Statista در سال ۲۰۱۶ درباره فرصتهای استفاده از بلاکچین در میان مؤسسات مالی، نشان میدهد که حدود ۶۰ درصد از کل انتقال داراییهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین شامل تراکنشهای فرامرزی است.
مقررات و نظارتهای پیشرفته
با افزایش ارتباطات مالی در سراسر جهان، تقاضا برای خدمات نظارتی نیز در حال افزایش است. شرکتها برای مقابله با تقاضا به سیستمهای فینتک بهتر و پیشرفتهتری نیاز خواهند داشت، و اینجاست که راهحلهای بلاکچین وارد عمل میشوند.
برنامههای بلاکچین از یک سیستم غیرمتمرکز استفاده میکنند که برای هر اقدام جدید فضای ذخیرهسازی جدیدی ایجاد میکند، اما هرگز بلوکهای قدیمی را دستکاری نمیکند. همچنین یک گزارش غیرقابل حذف از تراکنش مربوط به بلاکچین شما نگهداری میکند. این سیستم همچنین سند اصلی معامله را ذخیره میکند که در هر زمان برای کاربران قابل مشاهده است.
علاوه بر این، بلاکچین تمام دادهها و گزارشهای تجزیه و تحلیل را در یک منبع واحد ارائه میدهد که برای حسابرسی مفید است. گرههای هوشمند زمان و هزینه مورد نیاز برای تأیید و حسابداری را کاهش میدهند.
گزارشهای اعتباری
بانکها و مؤسسات مالی اغلب اطلاعات تراکنشهای کاربران خود را برای تجزیه و تحلیل تراکنشهای ماهانه ذخیره میکنند. آنها از این دادهها برای تجزیه و تحلیل اعتبار کاربران و تهیه گزارش اعتباری آنها استفاده میکنند. با این حال، آنها بیشتر از یک سرور یا سیستم متمرکز برای این کار استفاده میکنند که یک خطر امنیتی بزرگ است و هر کسی که بتواند سرور را هک کند میتواند به اطلاعات خصوصی همه کاربران دسترسی کامل داشته باشد.
سیستمهای مبتنی بر بلاکچین در این مورد عملکرد متفاوت و قابل اعتمادتری دارند. آنها اطلاعات را غیرمتمرکز میکنند و از فضاهای ذخیرهسازی جداگانه برای محافظت از دادهها استفاده میکنند. همچنین الگوریتمهای امنیتی قوی و پروتکلهای تأیید هویت را به کار میگیرند که سطح امنیت را بالا میبرد.
این سیستمها همچنین میتوانند به حسابرسی این گزارشهای اعتباری با سرعتی بسیار بالاتر از سیستم سنتی کمک کنند.
وامدهی بهعنوان راهی برای تأمین مالی یا سرمایهگذاری
در حالی که ممکن است برخی از مشاغل به جریان نقدی برای گسترش یا شروع کارآمد نیاز داشته باشند، اما دسترسی به اعتبارات و وامهای سنتی برای همه آنها امکانپذیر نیست. همچنین بعضی از استارتآپهای فینتک یا شرکتهای تجارت الکترونیک هم ممکن است این جریان نقدی نیاز داشته باشند. این در حالی است که از سوی دیگر، گروههایی از سرمایهگذاران خرد به دنبال راهی برای سرمایهگذاری بدون کار زیاد و ریسک غیرضروری هستند.
ابزارهای بلاکچین، بهویژه قراردادهای هوشمند، راهی برای تطبیق سرمایهگذاران با وامگیرندگان فردی هستند. این فناوری راهی برای انتقال داراییها، امضای قراردادها با شرایط شفاف برای هر دو طرف و در نهایت خودکارسازی مدیریت و اجرای بدهی فراهم میکند. بلاکچین ریسکهای هر دو طرف را کاهش داده و به سرمایهگذاران و وامگیرندگانی که در سیستم مالی سنتی حذف شدهاند، فرصتهای تازهای میدهد.
معاملات ابزارهای مالی
شبکههای بلاکچین و اغلب شبکههای شرکتهای خصوصی، سالهاست که شیوه داد و ستد داراییهای مالی را تغییر دادهاند. این فرآیند به تأییدیه، مسیرهای حسابرسی و دسترسی برای بسیاری از نقشهای از پیش تأییدشده مانند کارگزاران مالی یا مشاوران نیاز دارد.
بلاکچین یک مکان مجازی است که این مشاغل با مسئولیتپذیری و شفافیت کامل اقدامهایشان در آن نقشآفرینی میکنند. به این ترتیب، راهحلهای خدمات تسویه مالی، زمان و خطاها به بیش از نصف کاهش پیدا میکند.
نتیجهگیری در مورد کاربرد بلاکچین در فینتک
موارد استفاده از بلاکچین در فینتک، صنعت مالی را متحول میکند. مزایای بلاکچین کاستیها و چالشهایی مثل سرعت، هزینه و بسیاری دیگر از عوامل انتقال مالی را از بین برده که میتواند مدیریت پایگاه داده، ردیابی مالی، مدیریت منابع و موارد دیگر را در زمان واقعی به شما ارائه دهد.
این فناوری میتواند سطح امنیتی مؤسسات مالی را افزایش داده و بهعنوان سپر دفاعی در برابر مسائل مربوط به سرقت هویت عمل کند. این مزایا مورد توجه بانکهای بزرگی مانند HSBC، Deutsche Bank و KBC است که از این فناوری برای حفظ قابلیت اطمینان خدمات خود استفاده میکنند.
پلتفرمهای بلاکچین آینده امور مالی هستند؛ نهتنها برای کاربران ارزهای دیجیتال، بلکه برای ارزهای فیات، روندی که کسبوکارهای عظیم را هدایت میکند. به همین دلیل است که بسیاری از سازمانها به دنبال راهی برای استفاده از بلاکچین هستند تا بهاینترتیب بخشی از فناوری آینده خدمات مالی باشند.
……………………………………………………………………………………..
در این ارتباط همچنین میتوانید مقالات زیر را مطالعه کنید
نکتههایی درباره مدیریت مالی در عصر فینتک
نقش فینتک در بهرهوری خدمات مالی
…………………………………………………………………………………….
برای آشنایی با پلتفرم تأمین مالی جمعی ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.