در انتخابات مبتنی بر بلاکچین، این تکنولوژی به عنوان صندوق رأی توزیع شدهای عمل میکند که برگههای رأی را نگهداری و محافظت میکند. اگرچه گاهی اوقات برای نگهداری اطلاعات دیگری نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
ساز و کارهای فناوری بلاکچین در انتخابات رمزگذاری شده
شواهد نشان میدهند که روند برگزاری رأیگیریها با یک پیچ تاریخی روبهرو شده است. این بار پای یک فناوری جدید به نام بلاکچین درمیان است که علاقهمندان زیادی هم پیدا کرده و نوید یک تحول بزرگ را در زمینه مشارکتهای اجتماعی در حوزه انتخابات میدهد. طرفداران فناوری بلاکچین آن را به عنوان یک نوآوری انقلابی معرفی میکنند که تضمینهای امنیتی محکمی را ارائه میدهد و میتواند انتخابات آنلاین را از حملات سایبری و تقلب مصون نگه دارد.
اگرچه تا امروز توافق صد در صدی درباره این موضوع حاصل نشده، حداقل این توافق وجود دارد که در میان همه روشهای رأیگیری، رایگیری حضوری گرفته تا آنلاین، انتخابات بلاکچینی کارآمدترین و امنترین روشی است که تا امروز وجود داشته است. اما چرا طرفداران انتخابات بلاکچینی چنین اعتقادی دارند. در این مقاله با توضیح ساز و کارها و چگونگی استفاده از فناوری بلاکچین در برگزاری انتخابات، به دلایل برتری این فناوری در مقایسه با دیگر روشهای رأیگیری میپردازیم.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین در واقع یک پایگاه داده توزیع شده است که نه همیشه اما معمولاً به طور جمعی و توسط گروهی از سازمانهای مستقل و بدون هیچ مرجع مرکزی اداره میشود.
ساختار بلاکچین به گونهای است که در آن، دادهها و اطلاعات بهجای اینکه فقط در یک پایگاه ذخیره شود، در چندین نسخه و در پایگاههای گوناگونی نگهداری میشود. هر یک از این پایگاههای داده بر اطلاعات دیگری دیدهبانی دارد و در صورت بروز هرگونه مغایرت و دستکاری اطلاعات، پایگاه متخلف از شبکه کنار گذاشته میشود. به این ترتیب، حتی با امکان ایجاد خطر مخدوششدن یا مورد حمله قرارگرفتن هریک از این پایگاهها، نسخههای موجود در پایگاههای دیگر قابل مراجعه و بهرهبرداری خواهد بود.
در فناوری بلاکچین، دفتر کل میان اعضای شبکه (میزبانان) توزیع میشود. معمولاً دو اصطلاح بلاکچین و فناوری دفتر کل توزیعشده بهطور هممعنی استفاده میشوند. اما دفتر کل یک اصطلاح وسیعتر است. لزوماً نباید از زنجیرهای از بلوکها استفاده کند و انواع مختلفی در اکوسیستم دارد. اما بلاکچین محبوبترین نوع آن است.
ساز و کار فناوری بلاکچین در برگزاری انتخابات
در انتخابات مبتنی بر بلاکچین، این تکنولوژی به عنوان صندوق رأی توزیع شدهای عمل میکند که برگههای رأی را نگهداری و محافظت میکند. اگرچه گاهی اوقات برای نگهداری اطلاعات دیگری نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
حداقل دو روش برای استفاده از بلاک چین در رأیگیریها وجود دارد. یکی زنجیره چند مالکی و دیگر زنجیره تک مالکی. هدف از زنجیره چند مالکی این است که در انتخابات بلاکچینی، رأیدهندگان در واقع به توافق جمعی گروهی از سازمانهای مشارکتکننده مستقل (مالکین مشترک) اعتماد میکنند که هنگام ذخیرۀ برگههای رأی در زنجیره بلوکی، بر رفتار یکدیگر نظارت و اشراف دارند. این رویکرد نشاندهنده یک تغییر اساسی و بزرگ در اداره انتخابات است. چرا که به این ترتیب نهاد برگزارکننده انتخابات، اجرا و برگزاری رأیگیری را عملاً به نهادهای مستقل و غیر وابسته برونسپاری میکند و دیگر کنترل کاملی بر نتیجه رأیگیری نخواهد داشت.
روش دیگر زنجیره تک مالکی است که شکل ساده شدهای از زنجیره چند مالکی است و در آن همه مالکان مشترک در یک سازمان تجمیع شدهاند.
به این ترتیب فناوری بلاکچین میتواند نقش مهمی در ایمنسازی ثبت رأیها داشته باشد. با استفاده از این فناوری، شهروندان و مقامات دولتی ذیربط همچنین میتوانند سوابق رأیدهندگان را به شیوهای امنتر بهروزرسانی کنند. زیرا یک بلاک چین به طور طبیعی یک مسیر حسابرسی از دادهها ایجاد میکند، از جمله اطلاعاتی در مورد اینکه کدام حساب کاربری و در چه زمانی دادهای را ثبت کرده یا تغییر داده است. همچنین ناظران مستقل انتخابات میتوانند ویرایشهای انجامشده در سوابق رأیدهندگان در یک بلاک چین را بهطور همزمان ردیابی کنند و فعالیتهای مشکوک را رصد کنند.
مزایای استفاده از فناوری بلاکچین در رأیگیریها
بسیاری از صاحبنظرها و اهل فن اعتقاد دارند که در میان شیوههای برگزاری انتخابات غیرحضوری و الکترونیکی، رأیگیری در بلاکچین کارآمدتر و مطمئنتر از دیگر شیوهها است. انتخابات بلاکچینی سریعتر و آسانتر از رأی دادن به صورت حضوری خواهد بود و هر چه رأی دادن برای مردم آسانتر باشد، بیشتر در این فرآیند شرکت خواهند کرد. همچنین رأی دادن از طریق یک سیستم مبتنی بر بلاکچین نیازی به رأی دادن شما از جایی خاص، مانند صندوق نظرسنجی ندارد.
وقتی شما رأی خود را در یک سامانه الکترونیکی ثبت میکنید، رایتان در یک پایگاه داده ثبت میشود کــه همواره با خود نگرانیهایی به همراه دارد. نگرانیهایی از این دست که آیا رأی ثبتشده در پایگاه داده همان رأی شما است، آیا این رأی شمارش میشود و دیگر اینکه چـه تضمینی وجود دارد که در این آرا خدشه و تغییر انجام نشده باشد؟
بنابراین بهنظر میرسد بخش بزرگی از این نگرانیها که همچنان در انتخابات به روش الکترونیکی پابرجا است، در سامانههای رأیگیری مبتنی بر بلاکچین برطرف میشود؛ چرا که وقتی رأی خود را از این طریق ثبت میکنید، شما یک خروجی رمزگذاریشده رأی دارید و میتوانید در مرورگرهای مبتنی بر بلاکچین مشاهده کنید کـه رأی مورد نظر شما ثبت شده و اینگونه نیست که فقط نمایشی در یک صفحه رابط کاربری باشد.
به عبارت دیگر شما یک لینک رهگیری در اختیار دارید که با دنبالکردن آن میتوانید بر ثبت و اصالت رایتان و در واقع بر کلیت فرآیند رأیگیری پایش و از آن اطمینان داشته باشید. در این فرآیند، همچنین برای حفظ محرمانگی و نگهبانی از آرا، اطلاعات هویتی فرد رأیدهنده به شکل رمزشده ذخیره میشود.
بر این اساس، غیرقابل باور نیست اگر تصور کنیم که در آیندهای نزدیک بسیاری از کشورها رأیگیری مبتنی بر بلاکچین را بهعنوان یک روش ایدهآل رأیگیری برای جامعهای که به سرعت به سمت دیجیتالی شدن پیش میرود انتخاب کنند.
برای آشنایی با سکوی رایگیری بلاکچینی ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.