فناوری بلاکچین قابلیت‌های جذابی دارد که می‌تواند برای توسعه پلتفرم‌های هویتی غیرمتمرکز مورد استفاده قرار گیرد و پاسخ مناسب برای تغییر در فرآیندهای احراز هویت دیجیتال باشد.
هویت دیجیتال و مدیریت آن در عصر فناوری بلاکچین
جهان با سرعت زیادی در حال دیجیتالی شدن است و امروز ما می‌توانیم یک نمای کلی از اقتصاد کاملاً دیجیتال را مشاهده کنیم. اما در این مسیر با موانع زیادی هم مواجه هستیم. بخشی از مشکل این است که هنوز اتکای زیادی به جهان اشیاء داریم.
همان‌طور که از ما خواسته می‌شود جهت باز کردن یک حساب بانکی یک گذرنامه فیزیکی یا شناسنامه ارائه دهیم، هویت‌های ما هم به همین ترتیب پیچیده هستند. از نام، آدرس و تاریخ تولد ما گرفته تا نوع پوشش و دایره دوستانمان، همه اطلاعات در مورد ما می‌تواند به هر نحوی برای شناسایی‌مان استفاده شوند. همچنین مشکلاتی جدی، از عدم امنیت اطلاعات گرفته تا نبود کنترل بر آن در مسیری که در حال حاضر از هویت در حوزه دیجیتال به کار گرفته می‌شود وجود دارد.
جواب دادن به همه این‌ها در گرو چالشی با عنوان مدیریت هویت است که توجه به آن‌ها در عصر فناوری‌های نوین اطلاعات، ضروری و تعیین‌کننده خواهد بود. در این مقاله در کنار اشاره به آسیب‌ها و مشکلات موجود در ارتباط با مسئله هویت، به‌مرور ظرفیت‌ها و راهکارهای فناوری‌های جدید ازجمله بلاکچین در مدیریت هویت دیجیتال می‌پردازیم.
اما قبل از هر چیز باید بدانیم هویت در دنیای امروز چه شکلی دارد.
هویت ما از چه اجزایی تشکیل می‌شود؟
در دنیای امروز، آنچه هویت ما را تشکیل می‌دهد، مجموعه بزرگی از اطلاعات است. بعضی از این اطلاعات می‌تواند به‌عنوان بخشی از هسته هویت ما در نظر گرفته شود. برای مثال نام، تاریخ تولد و یا جنسیت. یعنی اطلاعات اولیه‌ای که جامعه از ما می‌خواهد به‌وسیله آن‌ها خودمان را معرفی کنیم. اما لایه‌های مختلف دیگری هم هست که ویژگی‌های هویتی ما را شکل می‌دهند.
بعضی از این‌ها مانند مشخصات چهره، اثر انگشت، الگوهای صدا یا حتی DNA ما بیومتریک یا قابل‌اندازه‌گیری هستند. تعدادی دیگر از این لایه‌ها مانند وضعیت شهروندی، گواهینامه رانندگی، کارت اعتباری یا دیگر شماره‌های حساب رسمی هستند. بعضی دیگر، مانند فردی که با او ازدواج کرده‌ایم، اسامی فرزندانمان، سلایق ما در غذا، پوشش، عادت‌ها و … جنبه اجتماعی دارند.
با گردآوری تمام این داده‌ها در کنار هم می‌توانیم تصویر خوبی از آن چه که هستیم به دست بیاوری. به‌جز صفات بیولوژیکی ذاتی، بیشتر این ویژگی‌ها به ما نسبت داده می‌شوند یا به هر طریقی جمع‌آوری می‌شوند. این موضوع از زمانی که متولد می‌شویم و به زندگی ادامه می‌دهیم تا زمانی که جهان را ترک کنیم ادامه پیدا می‌کند.
اطلاعات هویتی ما چگونه جمع‌آوری می‌شود؟
امروزه نهادهای بی‌شماری وجود دارند که ویژگی‌های هویتی ما را تعیین می‌کنند. بعضی از آن‌ها آشکار هستند، مانند دولت‌ها، بانک‌ها، شرکت‌های کارت اعتباری، یا حتی پزشکان. اما شبکه‌های اجتماعی، شرکت‌های ارتباط از راه دور، موتورهای جستجو و تمام وب‌سایت‌هایی که ما به آن‌ها مراجعه می‌کنیم، خواه از این موضوع آگاه باشیم یا نه، از طریق جمع‌آوری اطلاعات درباره ما، ، در واقع خصوصیات هویتی را نیز برایمان تعیین می‌کنند.
آسیب‌ها و مشکلات موجود در هویت آنلاین
در حال حاضر، متعدد بودن و پراکندگی نهادهای جمع‌آوری کننده اطلاعات، آسیب‌های زیادی را متوجه ما کرده است. واقعیت این است که هویت ما امروز به‌اندازه کافی در امنیت نیست. هک‌های پرشمار اطلاعاتی منجر به این شده که انتشار اطلاعات خصوصی به‌طور فزاینده‌ای رایج شود و سرقت هویت گسترش یابد. این اتفاقات افراد را در مورد میزان امنیت امور خصوصی خود نگران کرده است.
در حال حاضر سیستم‌های هویتی به‌خوبی با یکدیگر در ارتباط نیستند. برای نمونه هر بار مجبوریم برای ورود به یک وب‌سایت جدید ثبت‌نام مجدد کرده یا اسناد مشابهی تولید کنیم. به همین ترتیب وقتی یک حساب بانکی در یک بانک جدید نیز باز می‌کنیم، این روند تکراری احراز هویت مجدداً اتفاق می‌افتد. واقعیت این است که ما هیچ وسیله استانداردی جهت تعیین، فهرست کردن و به اشتراک گذاشتن هویت‌ها نداریم. هر ارائه‌دهنده خدمات مرتبط با هویت، چه یک دولت، بانک یا شرکت تلفن، اطلاعات هویتی را با روش خود ذخیره می‌کند و هویت پراکنده اســت.
اطلاعات هویتی ما در مکان‌های مختلفی از دیتابیس‌های دولتی و بانک‌ها گرفته تا بازاریاب‌ها و مجرمان گردآوری و ذخیره می‌شوند. به این ترتیب هویت تحت کنترل ما نیست و در دورانی که در جهان دیجیتال، اطلاعات مربوط به ما می‌تواند به‌آسانی و بدون اجازه نگهداری، کپی و استفاده شود، امیدوارکننده نیست. اگر چه رگولاتورها در برخی حوزه‌های قضایی این مشکلات هویتی را شناسایی کرده‌اند اما چارچوب قانونی در این مورد به هیچ وجه کامل یا هماهنگ نیست.
چشم‌انداز آینده هویت دیجیتال
خبر خوب این است که تغییرات در حال وقوع هستند. شتاب روزافزون انقلاب صنعتی چهارم و حرکت فزاینده به سمت اقتصاد دیجیتال باعث آگاهی در مورد مشکلات هویتی در میان مردم، دانشگاه‌ها، دولت‌ها و بخش‌های خصوصی شده است.
ما همچنین شاهد تعداد قابل توجهی از پیشرفت‌های فناورانه هستیم، از بلاکچین گرفته تا بیومتریک‌ها که می‌توانند نقش مهمی در غلبه بر مشکلات یاد شده ایفا کنند و پلتفرم‌های هویت دیجیتال آتی را قابل دوام سازند. به همین دلایل، امروز می‌توان گفت؛ ممکن است به نقطه عطفی در مسیر رسیدن به راهکار نهایی دست پیدا کرده باشیم.
بلاکچین و پلتفرم‌های هویتی غیرمتمرکز
قابل پیش‌بینی است که با گسترش فناوری بلاکچین و پیشرفت‌ها در رمزنگاری و زمینه‌های مرتبط با آن جهت احراز هویت، ذخیره و به اشــتراک گذاشتن اطلاعات که شامل داده‌های شخصی هم می‌شود به‌صورت ایمن ادامه خواهد داد. در این زمینه باید توجه ویژه‌ای به فناوری بلاکچین داشته باشیم. چرا که این فناوری قابلیت‌های جذابی دارد که می‌تواند برای توسعه پلتفرم‌های هویتی غیرمتمرکز و متن باز مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین، هوش مصنوعی با اشکال مختلف خود احتمالاً در بسیاری از حوزه‌های هویتی به کار گرفته خواهد شد. به‌عنوان وسیله‌ای جهت تجزیه و تحلیل مقادیر زیاد داده‌ها و الگوهای یافته شده، هوش مصنوعی می‌تواند نقش مهمی در شناسایی کلاه‌برداری از طریق تشخیص رفتارهای غیرعادی ایفا کند. همچنین می‌تواند به شرکت‌ها جهت گردآوری مجموعه بزرگی از خصوصیات هویتی جهت ارزیابی ریسک یا طبقه‌بندی مشتری کمک کند.
بلاکچین پاسخ مناسب برای تغییر در فرآیندهای احراز هویت دیجیتال است. فناوری بلاکچین امکان ایجاد دفتر کل توزیع‌شده‌ای را فراهم می‌کند که می‌توان آن را با تمام کاربران شبکه به اشتراک گذاشت. اطلاعات در بلاکچین ماهیت غیرقابل تغییری دارد و این تغییرناپذیری سبب گردیده اطلاعات این پایگاه قابل‌اعتمادتر شود. علاوه بر تغییرناپذیری اطلاعات، دسترسی ایمن به اطلاعات کاربر از مزایای اصلی بلاکچین است که در احراز هویت مفید خواهد بود. با توجه به ایمنی پایگاه داده بلاکچین، نهادهای دولتی و غیردولتی می‌توانند با تکیه به اطلاعات مندرج در این پایگاه داده که در درون یک سایت یا اپلیکیشن قرار می‌گیرد افراد را احراز هویت کنند و نیازمند به هیچ‌گونه بررسی بیشتری وجود نخواهد داشت. کاربران نیز لازم نیست زمان و انرژی خود را برای فرآیندهای تکراری احراز هویت در نهادهای مختلف هدر بدهند.
در این روش فرآیند احراز هویت مبتنی بر بلاکچین، شفافیت داده‌ها با کمک دفتر کل توزیع‌شده تضمین می‌شود و همچنین نهادها به اطلاعات دقیق و به‌روز دسترسی خواهند داشت. کاهش احتمال کلاه‌برداری، جعل هویت و تخلف‌های مالی نیز از مزایای دیگر استفاده از فناوری بلاکچین در احراز هویت اشخاص محسوب می‌شود. در این روش، نه‌تنها پیچیدگی‌ها کاهش می‌یابد بلکه دسترسی شخص ثالث به اطلاعات بدون تائید ذینفعان غیرمجاز و محدود است.
مزیت‌های مدیریت هویت دیجیتال مبتنی بر بلاکچین
راه‌حل‌های مدیریت هویت دیجیتال مبتنی بر بلاکچین به‌طور کلی شامل پنج رکن زیر است:
- اعتماد
ابرداده مورد استفاده برای ارتباطات در سیستم‌های مبتنی بر بلاکچین در یک دفتر کل توزیع شده قرار می‌گیرد. متعاقباً، شبکه بلاکچین از مکانیسم‌های اجماع برای تأیید صحت داده‌ها از طریق گره‌های مختلف استفاده می‌کند. ماهیت غیرمتمرکز بلاکچین به‌ویژه در مورد هویت‌های دیجیتالی مفید است زیرا احتمال به خطر افتادن داده‌ها را کاهش می‌دهد.
- امنیت
قابل‌توجه‌ترین ورودی در میان مزایای مدیریت هویت بلاکچین نیز به امنیت اشاره دارد. در حقیقت، فناوری بلاکچین دارای طراحی ذاتی برای نگهداری داده‌ها در یک حالت رمزگذاری شده و تغییرناپذیر است. فناوری بلاکچین می‌تواند به بهبود امنیت هویت دیجیتال کمک کند و در عین حال از قابل ردیابی بودن آن نیز اطمینان حاصل کند.
- سادگی
فناوری بلاکچین همچنین می‌تواند در مدیریت هویت به ساده شدن فرآیندها برای همه ذینفعان منجر شود. صادرکنندگان هویت می‌توانند مزایای این ساده شدن را با اتوماسیون فرآیندهای صدور هویت دیجیتالی تجربه کنند که منجر به کاهش اتلاف زمان و منابع فیزیکی مورد نیاز برای صدور هویت می‌شود.
- صداقت
سیستم‌های هویت مبتنی بر بلاکچین توانایی حفظ هویت را در گره‌های مختلف شبکه ارائه می‌دهند. تطبیق مداوم داده‌ها صرف‌نظر از توزیع داده‌ها در شبکه‌های همتا به همتا موجب به‌روز نگه داشتن داده‌ها می‌شود.
- حریم خصوصی
یکی از تحولات مهمی که بلاکچین در ارتباط با مدیریت هویت دیجیتال ایجاد کرده، به وضوح به حریم خصوصی اشاره می‌کند. رگولاتورها در سراسر جهان از حفظ حریم خصوصی اطلاعات حساس و شخصی شهروندان دفاع می‌کنند. بنابراین، راه‌حل‌های مدیریت هویت بلاکچین مانند ترکیب امضای دیجیتال با رمزگذاری بلاکچین می‌تواند حریم خصوصی ذاتی را در طراحی ارائه دهد.
برای دسترسی به کیف توکن ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.
