فین تک صنایع مالی و بانکی سنتی را، از اپلیکیشنهای پرداخت موبایلی گرفته تا شرکتهای بیمه و سرمایهگذاری، تحت تأثیر قرار داده است.
آشنایی با مدلهای کسبوکار نوآورانه فینتک
چرخ اقتصاد جهان برای قرنهای متمادی روی پول چرخیده؛ اما به نظر میرسد در این سالها فین تک سکان اقتصاد را در دست گرفته است. فین تک یا فناوری مالی در واقع امروز در نزدیکی ما است. وقتی چیزی میخریم، بسیاری از ما بهجای پول نقد از این فناوریها استفاده میکنیم و شاهد این هستیم که تراکنشهای مالی مختلف به روشهایی بسیار راحتتر از قبل انجام میشوند. اما فینتک چه فناوریهایی را شامل میشود و چه مدلهای جدیدی برای امور مالی ارائه میدهد؟ در این مقاله قصد داریم به این سؤالها پاسخ بدهیم.
فین تک را چگونه تعریف میکنیم؟
فین تک به عنوان نوآوریهایی تعریف میشود که شامل ادغام در حال گسترش فناوری دیجیتال و امور مالی است. چنین ادغامهایی معمولاً به دنبال افزایش و خودکارسازی استفاده و ارائه خدمات مالی به مصرفکنندگان و مشاغل هستند.
فنآوری مالی برای هر نوآوری که شامل تراکنشهای مالی است، چه برای استفاده شخصی و چه برای تجارت، کاربرد دارد. فینتک که با تولد کارت اعتباری (دهه ۱۹۵۰) و دستگاه خودپرداز (دهه ۱۹۶۰) آغاز شد، از آن زمان شروع به متحول کردن دنیای ما کرده است. شاید در ابتدای کار فینتک فقط محدود به عملیات پشتیبان بانکها یا شرکتهای معاملات سهام میشد، اما رونق اینترنت و ظهور محاسبات موبایلی، فینتک را به یک انقلاب جهانی پیوسته تبدیل کرده است.
مدلهای کسبوکار در فناوریهای جدید مالی
استارتآپهای فینتک، با وجود اینکه از خدمات مختلف بانکهای سنتی استفاده میکنند، اما مدلهای کسبوکار مرسوم در صنعت مالی را تغییر میدهند. در اینجا اصلیترین مدلهای کسبوکار نوآورانه فین تک را مرور میکنیم.
درگاههای پرداخت
سیستمهای پرداخت الکترونیکی حتی قبل از تولد تجارت الکترونیک وجود داشته است. این درگاههای آنلاین، نظام پرداختها را متحول و برای همه آسان و بسیار قابل دسترس کرده است.
شاید بااهمیتترین نقش درگاههای پرداخت این باشد که به مردم اجازه میدهند بدون نیاز به بانک، پول ارسال کنند. با حذف کارمزدهای بالای بانکی، درگاههای پرداخت کاهش هزینه قابل توجهی را به مصرفکنندگان هدیه داده است. اما علاوه بر این، فین تک جنبههای امنیتی درگاههای پرداخت آنلاین را نیز ارتقا داده است. برای نمونه فینتکها در حال توسعه سیستمهای مبتنی بر بلاک چین هستند تا انتقال پول الکترونیکی را در مقایسه با بانکها ایمنتر و مقرونبهصرفهتر کنند.
کیف پول دیجیتال
کیف پولهای دیجیتال را میتوان ترکیبی بین یک حساب بانکی و یک درگاه پرداخت در نظر گرفت. با استفاده از این مدل کسبوکار، کاربر میتواند مقدار مشخصی از پول مجازی را از قبل در کیف پول خود بارگذاری کند و از این پول مجازی برای انجام تراکنشهای آنلاین یا آفلاین با تاجرانی که کیفهای دیجیتال را بهعنوان مکانیزم پرداخت میپذیرند، استفاده کند.
یکی از مدلهای کیف پول دیجیتال شامل تسهیل پرداختها در قبال کارمزدی اندک است که معمولاً به شکل نرخ تنزیل تجاری (MDR) از کسبوکارها دریافت میشود حسابهای تجاری کاربران عادی کیف پولها هم مدلهایی هستند که محصولات فیزیکی یا خدمات خود را در فروشگاهها به کاربران میفروشند.
پرداختهای موبایلی
جای تعجب نیست که پیشبینی میشود ارزش تراکنشهای جهانی پرداخت تلفن همراه، با بیشتر از ۵ میلیارد کاربر تلفن همراه در سراسر جهان، تا سال ۲۰۲۳ از ۴.۳ تریلیون دلار فراتر برود.
با این حساب باز هم جای تعجب نیست که شرکتهای فین تک بهطور مداوم محصولات و خدمات خود را بهبود میبخشند تا به مشتریان در همه نقاط جهان خدمات بهتری ارائه دهند. پیشرفتها در فناوری کیف پول موبایل، احراز هویت دیجیتال و NFC پیشقراول این پیشرفتها هستند.
برنامههای مدیریت سرمایه
پیش از این و در اقتصاد سنتی، نظارت بر امور مالی معمولاً شامل بررسی و جستوجو در میان رسیدها و چکهای کاغذی بوده است. اما امروزه – به لطف برنامههای بودجهبندی – نظارت بر هزینهها و برنامهریزی بودجه آسانتر و کارآمدتر شده است. در واقع، یکی از پرکاربردترین پیشنهادهای فین تک تا به امروز، برنامه بودجهبندی موبایل است.
برنامههای بودجهبندی چه برای مقاصد شخصی و چه برای اهداف تجاری، به هر فرد اجازه میدهد تا بهراحتی و بهطور مؤثری از نزدیک بر هزینهها، درآمد و سایر امور مالی خود نظارت کند. این برنامههای فوقالعاده نحوه مشاهده و انجام فعالیتهای مالی مشتریان را واقعاً تغییر دادهاند.
مشاوره رباتیک
در سالهای اخیر، مشاوره رباتیک، بخش مدیریت دارایی را تغییر داده است. این سرویس نوآورانه فینتک از فناوری الگوریتم هوشمند برای ارائه توصیههای مدیریت دارایی استفاده میکند.
در واقع، مشاوره رباتیک مدیریت پورتفوی، به کارایی بیسابقهای از جمله کاهش هزینهها دست یافته است. مشاوران مالی اکنون میتوانند گزینههای پرتفوی متعدد را بهطور کارآمدتر، ۲۴ ساعته، بهطور همزمان تجزیهوتحلیل کنند. جای تعجب نیست که تعداد فزایندهای از خدمات مشاوره روبو همچنان در حال ظهور است.
اپلیکیشنهای معاملات سهام
یکی دیگر از مشارکتهای محبوب و بسیار نوآورانه فین تک، اختراع اپلیکیشنهای معاملات سهام است.
در گذشته، سرمایهگذاران برای خرید و فروش سهام باید بهصورت فیزیکی از مؤسسات بورس بازدید میکردند. اما امروزه راهحلهای معاملات سهام به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که سهام را بهراحتی و با حرکت دادن انگشت روی گوشیهای هوشمند خود معامله کنند.
به لطف نوآوریهای فین تک، ساخت این اپلیکیشنهای معاملات سهام اکنون در هر مکانی و بدون هیچ محدودیت بودجه قابل انجام است.
صنعت بیمه
شرکتهای فین تک وارد بازار بزرگ بیمه هم شدهاند و خدمات بهتری نسبت به بیمهگرهای سنتی ارائه میدهند. «اینشورتک» ها Insurtechs در حال بهینهسازی استفاده از برنامههای بیمه نوآورانه هستند تا افراد بیشتری را پوشش بدهند. مشابه کاری که فینتک در صنایع دیگر انجام میدهد، بیمه را هم برای تودههای محروم در دسترستر میکند.
شرکتهای فعال در این دسته از فناوریهای مالی، برای خودکارسازی رویههای بیمه و گسترش پوشش بیمهشدگان، معمولاً با بیمهگران سنتی همکاری میکنند. اینشورتک از بیمه سلامت گرفته تا بیمه تلفن همراه، حوزههای بیشماری برای نوآوری دارد.
بلاکچین و ارزهای دیجیتال
آیا بلاکچین یک فین تک است؟ بله. در واقع، اگر در جستجوی دقیقترین و مشخصترین مصداقهای نوآوریهای فینتک باشیم باید به بلاک چین و ارزهای دیجیتال اشاره کنیم. دلیلش هم این است که فناوری بلاکچین پتانسیل زیادی برای بهبود صنایع مختلف ارائه میدهد.
بلاک چین از فناوری رمزگذاری برای ایجاد ارزهای رمزنگاریشده استفاده میکند و یک ابزار مبادله نویدبخش را ارائه میدهد که امنتر و کارآمدتر از پول نقد است. در واقع، بلاکچینها امکانات گستردهای را برای برهم زدن و تغییر مدلهای کسبوکار مرسوم ارائه میدهند.
سازمانهای پیشرو در صنایع گوناگون به مزایای قابلتوجه بلاک چین و ارزهای دیجیتال پی بردهاند. این موارد شامل کاهش هزینهها، تراکنشهای سریعتر، افزایش کارایی، قابلیت ردیابی بهتر، بهبود امنیت و افزایش شفافیت است.
وامهای همتا به همتا / تأمین مالی جمعی
وامدهی همتا به همتا (P2P) زمانی است که فرد از افراد دیگر پول استقراض میکند. بهطور مشابه، وامدهی همتا به کسبوکار (P2B) زمانی است که یک کسبوکار از یک یا چند نفر پول قرض میکند. این مدلهای وامدهی با دادن پول به وامگیرندگان از پیش تأییدشده، بازدهی بهتری را نسبت به مدلهای ارائهشده سنتی برای سرمایهگذاران ایجاد میکنند.
فین تک نحوه تأمین مالی سهام را نیز تغییر میدهد. این شرکتهای نوآور روشهای جایگزین و آسانتر را برای جمعآوری سرمایه ارائه میدهند. این رویکرد چگونگی انجام مؤثر تراکنشهای مالی خارج از بانکداری سنتی را اعمال میکند.
بعضی از فینتکها در این دسته تلاش میکنند تا سرمایهگذاران را با استارتآپهای شایسته هماهنگ کنند. بعضی دیگر هم از جمعآوری سرمایه مجازی برای تسهیل سرمایهگذاریهای تجاری جدید استفاده میکنند.
شبکههای تأمین مالی جمعی به کاربران امکان میدهند بهصورت آنلاین یا از طریق برنامههای تلفن همراه در پروژهها سرمایهگذاری کنند. آنها کسبوکارها یا کارآفرینان را قادر میسازند تا برای جمعآوری سرمایه از منابع مختلف استفاده کنند.
فینتک؛ از پسزمینه تا مرکز صحنه مالی جهان
فین تک صنایع مالی و بانکی سنتی را، از اپلیکیشنهای پرداخت موبایلی گرفته تا شرکتهای بیمه و سرمایهگذاری، تحت تأثیر قرار داده است.
گفته میشود که فین تک حدود۲ میلیارد نفر در سراسر جهان را بدون داشتن حساب بانکی قادر به عملیات مالی کرده است. برنامهها و ابزارهای قدرتمند فینتک، نحوه پیگیری، مدیریت و تسهیل امور مالی بسیاری از مصرفکنندگان را تغییر داده است. هر ساله تعداد فزایندهای از مردم در سراسر جهان از فینتک استفاده میکنند. جدای از مصرفکنندگان، سرمایهگذاران خطرپذیر هم سهم قابلتوجهی در رشد جهانی فین تک دارند. برای نمونه فقط در سال ۲۰۱۸، شرکتهای فینتک مبلغ چشمگیر ۳۹.۶ میلیارد دلار سرمایه را جمعآوری کردند.
امروزه، میلیونها کسبوکار و مشتریان آنها از اشکال مختلف فین تک در تراکنشهای مالی روزانه خود استفاده میکنند. همانطور که اشاره شده، اگرچه در ابتدا، عملکرد فینتک محدود به سیستمهای پشتیبان بانکها بوده، اما با شکلگیری تعداد بیشماری برنامههای نوآورانه و کاربردی گسترده، اکنون به جریان اصلی مالی جهان تبدیل شده است.
برای آشنایی با بازار غیرمتمرکز ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.