بلاکچین یک فناوری مهم برای مدیریت سوابق است و امکانات گستردهای برای ایمنسازی و احراز هویت و مالکیت با هزینه کمتر و کارایی بالاتر دارد.
بلاکچین یک سیستم غیرمتمرکز است که هر تراکنش دارایی دیجیتال را تغییرناپذیر و شفاف کرده و نیاز به واسط یا شخص ثالث را از میان برمیدارد. این فناوری جدید به دلیل توانایی آن در رفع خطرهای سایبری و تقلب در مقیاس بزرگ، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. شاید جالبتوجهترین ویژگیهای این تکنولوژی برای عموم مردم همین امنیتی است که این فناوری برای داراییهای آنها ایجاد میکند. اما بلاکچین چگونه قادر است از داراییها و اطلاعات ما محافظت کند؟ در این مقاله به بررسی این موضوع میپردازیم.
بلاکچین چگونه کار میکند؟
هر تراکنش در بلاکچین، یک دارایی اثبات مالکیت را ارائه میدهد. بلاکچین یک فناوری مهم برای مدیریت سوابق است و امکانات گستردهای برای ایمنسازی و احراز هویت و مالکیت با هزینه کمتر و کارایی بالاتر دارد.
راههای زیادی برای تأیید صحت اسناد کاغذی مالکیتها وجود دارد، از جمله واترمارک، امضا و مهر برجسته. محصولات و خدمات بسیاری هم وجود دارند که اسناد ایمن و تأییدشده را ارائه میکنند، اما معمولاً قیمت بالایی دارند و اغلب نیازمند به دخالت شخص ثالث هستند.
بلاکچین یک مکانیزم دیجیتالی است که به افرادی که یکدیگر را نمیشناسند، این امکان را میدهد تا با اطمینان کامل از یکپارچگی داراییهای مبادله شده، در تراکنشهای قابل اعتماد شرکت کنند.
زنجیرۀ بلوکی این کار را با تعبیه احراز هویت در خود سند و استفاده از یک سیستم ردیابی حلقه بسته برای محافظت در برابر دستکاری یا تغییر انجام میدهد. اگر تا به حال از یک سیستم اشتراکگذاری فایل همزمان مانند «دراپباکس» DropBox استفاده کرده باشید، اساساً میدانید که این فرآیند چگونه کار میکند. این سرویسها به افراد امکان میدهند فایلها را به اشتراک بگذارند و با همگامسازی فایلها بین همه کسانی که آنها را به اشتراک میگذارند، نسخههای یکسان را حفظ کنند. اگر یک نفر سندی را تغییر دهد، نسخه جدید بهطور خودکار در پوشه شخصی مشترکان کپی میشود.
بلاکچین نیز به همین صورت عمل میکند، بهاضافه اینکه لایهای از کد به نام بلوک را به فرآیند اضافه میکند. یک بلوک فقط دنبالهای از حروف و اعداد منحصربهفرد است که توسط یک ابزار بسیار امن و رمزگذاری به نام کلید عمومی محافظت میشود. استفاده از رمزگذاری کلید عمومی مهم است، زیرا صاحب اطلاعات را قادر میسازد تا بدون ارائه اطلاعات شخصی مانند نام یا کد شناسایی آن را کنترل کند.
در یک شبکه بلاکچینی هر یک از طرفین یک «کپی طلایی» از سند حاوی بلوک تعبیهشده دریافت میکند. اگر سند تغییر کند، یک بلوک جدید اضافه میشود و فایل اصلاحشده در سراسر شبکه همگامسازی میشود. این فرآیند معمولاً فقط چند ثانیه طول میکشد. با تغییرات بیشتر، بلوکهای جدید اضافه میشوند و یک زنجیره را تشکیل میدهند که در حقیقت یک مسیر حسابرسی و هم یک سیستم ردیابی نسخهها و اسناد است. هر بلوک نشاندهنده نسخه قبلی سند است، که به هر کسی امکان میدهد آنچه را که در این پروسه تغییر کرده مشاهده و مرور کند.
زنجیرۀ بلوکی همچنین از یک سیستم ثبت سوابق توزیعشده به نام دفتر کل استفاده میکند که تغییرات داراییهای درون زنجیره را پیگیری میکند. برخلاف سیستم حسابداری بانکی یا مالی، دفتر کل متمرکز نیست، بلکه بین تمام رایانههای زنجیره توزیع میشود. تا زمانی که همه اسناد دارای یک امضای بلاکچین باشند، همه چیز خوب است. با این حال، اگر نسخهای از یک سند معرفی شود که با امضای بلاکچین سایرین (که در دفتر ردیابی میشوند) مطابقت نداشته باشد، رد میشود. این امکان، اسناد و داراییها را در برابر تقلب و دستکاری تضمین میکند.
اثبات مالکیت در بلاکچین
در بلاکچین، هشهای رمزنگاری معروف به کلیدهای عمومی، بهعنوان مدرکی معتبر برای اصالت و مالکیت دیجیتال عمل میکنند. کسانی که به کلیدهای خصوصی دسترسی دارند فقط میتوانند به دادههای هششده دسترسی داشته باشند. این امر بلاکچین را به یکی از امنترین پلتفرمهای اشتراکگذاری داده تبدیل میکند.
هنگامی که یک دارایی به صورت دیجیتالی درآمد، میتوان آن را به همراه سابقه مالکیت در بلاکچین ذخیره کرد.
بلاکچین یک دفتر کل عمومی، توزیعشده و رمزگذاری شده است که تضمین میکند دادهها قابل تغییر نیستند. در اسناد مالکیت کاغذی، امکان تغییر و دستکاری در هر حال وجود دارد. اما با استفاده از بلاکچین، هزاران کامپیوتر از تغییر دادهها جلوگیری میکنند و با طولانیتر شدن زنجیره، تغییر دادهها حتی دشوارتر هم میشود.
ویژگیهای فناوری بلاکچین
اما چه ویژگیهایی است که موجب میشود زنجیره بلوکی قادر به محافظت از دادهها و داراییهای ما شود. این ویژگیها را با هم مرور میکنیم.
تغییرناپذیری
تغییرناپذیری به غیرقابل تغییر بودن امور اشاره دارد. این یکی از مهمترین ویژگیهای این فناوری برای اطمینان از دائمی و غیرقابل تغییر بودن شبکه است.
غیرمتمرکز
زنجیره بلوکی بدون یک مرجع مرکزی کار میکند و به کاربران اجازه میدهد در وب به داراییهای خود مستقیماً دسترسی داشته باشند و آنها ذخیره کنند. بلاکچین همچنین به کاربران امکان کنترل حقوقی بر داراییهایشان را میدهد.
امنیت بهبودیافته
از آنجایی که هیچ مرجع مرکزی در بلاکچین وجود ندارد، هیچکس نمیتواند دادهها یا ویژگیهای شبکه را برای منافع خود تغییر دهد. رمزگذاری در زنجیره بلوک یک لایه امنیتی مضاعف به سیستم میافزاید.
دفتر کل توزیعشده
هر شرکتکننده در شبکه بلاکچینی دارای یک نسخه از دفتر کل است که شفافیت کامل و قدرت محاسباتی توزیع شده بین رایانهها را تضمین میکند.
اجماع
هر بلاکچین از یک الگوریتم اجماع پیروی میکند تا در تصمیمگیری بهموقع و بیطرفانه به شبکه کمک کند.
تسویه سریعتر
در مقایسه با مؤسسات بانکی سنتی، بلاکچین امکان تسویه سریعتر را فراهم میکند. این به کاربران کمک میکند تا وجوه را با سرعت بیشتری انتقال دهند و در طولانیمدت در زمان صرفهجویی کنند.
کاربردهای فناوری بلاکچین
در حالی که شاید بسیاری از ما بیتکوین را بهعنوان اولین موردی که فناوری زنجیره بلوکی را پیادهسازی کرده، میشناسیم اما واقعیت این است که صدها مورد استفاده دیگر برای آن وجود دارد. جلوگیری از جعل و تلاش برای از بین بردن امکان فروش مجدد کالاهای مسروقه تنها تعدادی از موارد استفاده متنوع آن است که شرکتها در حال حاضر روی آنها کار میکنند.
توجه به این نکته مهم است که زنجیره بلوک فقط در مورد اسناد اعمال نمیشود. بلکه میتوان از آن برای هر نوع دارایی دیجیتال مانند تصاویر، فایلهای ویدئویی و پشتیبان گیری دادهها هم استفاده کرد. بلاکچین بهویژه در مشاغل مرتبط با مالکیت معنوی محبوبیت پیدا کرده است.
به این ترتیب فناوری دفتر کل توزیع شده را باید بهترین راه حل برای انتقال مالکیت دیجیتال به سطوح دیگر دانست، زیرا غیرمتمرکز، ایمن و شفاف است. اثبات مالکیت بلاکچین را میتوان در چندین صنعت از جمله مد، موسیقی، ورزش و مدیریت زنجیره تأمین استفاده کرد.
در همین ارتباط میتوانید مقاله «نقش بلاکچین در اقتصاد دیجیتال» را هم بخوانید.
برای آشنایی با کیف توکن ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.