بسیاری از ما در مورد اقتصاد سنتی به‌اندازه کافی می‌دانیم، ولی احتمالاً هنوز اطلاعات کافی از اقتصاد دیجیتال و تفاوت‌های آن با اقتصاد سنتی نداریم.
اقتصاد دیجیتال چیست؟ اساساً «اقتصاد» را می‌توان به زبان ساده به‌عنوان سیستمی برای تولید و مبادله کالا یا ارزش تعریف کرد که عموماً به کالاهای فیزیکی و خدمات تقسیم می‌شود.
با پیشرفت فناوری‌ها، کیفیت‌های زندگی ما به‌طور روزافزون بهبود می‌یابد. ارتباطات سریع‌تر، طیف وسیعی از انتخاب‌ها، همچنین دسترسی‌های سریع‌تر و کارآمدتر، همه به دنبال پیشرفت در فناوری‌های ما ممکن شده و در نهایت به شکل‌گیری یک اتفاق مهم یعنی تولد اقتصاد دیجیتال منجر شده است.
حالا سؤال این است که اقتصاد دیجیتال چگونه به بهبود و کارآمدی روابط اقتصادی کمک می‌کند. جواب این سؤال را در مقایسه تفاوت‌های اقتصاد جدید با اقتصاد سنتی پیدا خواهیم کرد.
تفاوت‌های بین اقتصاد دیجیتال و اقتصاد سنتی
در مورد تعریف و درک از این دو سیستم اقتصادی همواره اختلاف‌نظر با ابهام‌هایی وجود داشته و برای درک هر دو این‌ها باید تعریف مشخص و روشنی پیدا کنیم.
اقتصاد سنتی دربرگیرندۀ محصولات و خدمات فیزیکی ازجمله پول نقد، اتومبیل و املاک است که مردم به‌عنوان دارایی‌های مالی و امکان‌هایی برای سرمایه‌گذاری در دسترس دارند.
اما اقتصاد دیجیتال شامل محصولات و خدمات «دیجیتال» است که افراد در فضای دیجیتال خرید و فروش می‌کنند؛ مانند دوره‌های آنلاین، توکن‌های غیرقابل تعویض، تراکنش‌های دیجیتال با پول دیجیتال، بازی‌های آنلاین و موبایلی و …
به‌طور خلاصه، اگر تراکنش‌هایی که برای خرید و فروش یا مبادلات انجام می‌دهید شکل فیزیکی داشته باشد، این یک فعالیت در اقتصاد سنتی است، اما اگر این تراکنش‌ها را بر مبنای دارایی‌های غیر فیزیکی انجام می‌دهید، در زمین اقتصاد دیجیتال بازی می‌کنید.
در حال حاضر هر دو نوع اقتصاد سنتی و اقتصاد دیجیتال اهمیت خود را دارند و هر کدام نقش خاصی را بازی کنند. امروز احتمالاً فعالان اقتصادی یا شهروندان یک جامعه، بسته به نوع فعالیت از هر دو این سیستم‌ها برای امور مالی خود استفاده می‌کنند.به عبارت بهتر هنوز نمی‌توانیم بگوییم که اقتصاد دیجیتال به‌طور کامل جایگزین اقتصاد سنتی شده است و شاید تا دهه‌ها بعد هم شاهد حیات موازی اقتصاد سنتی و دیجیتال در کنار هم باشیم.
واقعیت این است که همه قشرهای یک جامعه به یک اندازه فضای دیجیتال را نمی‌شناسند یا تمایل به حضور در این فضا را ندارند. این میزان تمایل بیشتر به نسلی که به آن متعلق هستید، برمی‌گردد. به نظر می‌رسد نسل قدیمی‌تر هنوز هم نوع سنتی اقتصاد را ترجیح می‌دهد. زیرا تمام زندگی خود را با آن گذرانده‌اند و شاید یادگیری پیچیدگی‌های فضای دیجیتال برایشان خوشایند نیست. یا شاید هنوز در فضای اقتصاد دیجیتال احساس امنیت کافی ندارند. این در حالی است که نسل جوان زندگی خود را با پیشرفت فناوری سپری کرده‌اند و هرگز تجربه زندگی بدون اینترنت را نداشته‌اند.
اقتصاد دیجیتال را بیشتر بشناسیم
بسیاری از ما در مورد اقتصاد سنتی به‌اندازه کافی می‌دانیم، ولی احتمالاً هنوز اطلاعات کافی از اقتصاد دیجیتال نداریم.
به‌طور کلی فضای دیجیتال، دربرگیرندۀ هر فناوری است که اشخاص و مکانیزم‌ها را با یکدیگر یا با اطلاعات و داده‌ها متصل می‌کند. واژه‌های مهم در این تعریف، «اتصال و اطلاعات» هستند و شاید بتوان گفت که در فضای دیجیتال همه‌چیز در ارتباط با این دو کلمه است.
قرن‌ها پیش، روش اجداد ما برای برقراری ارتباط، گفتگوی فیزیکی با شخص دیگر یا با گروهی از افراد به‌منظور انتقال پیام بوده است. در این دوران اشخاصی هم به‌عنوان پیام‌رسان وجود داشتند که پیام‌ها را به نقاط مختلف می‌رسانده‌اند که هزینه و زمان زیادی صرف آن می‌شده است. اقتصاد دیجیتال این روند را متحول کرده و هزینه‌های آن را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده است.
می‌دانیم که اطلاعات و ارتباطات در جوامع انسانی همیشه ضروری خواهد بود. در رابطه با اقتصاد هم این موضوع صادق است. آیا می‌خواهید محصول یا خدماتی را بفروشید؟ برای این منظور لازم است اطلاعات محصول یا خدمات خود را به افراد، عرضه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان ارائه کنید. این همان روندی که آن را در اصطلاح و به‌طور خلاصه «بازاریابی» می‌نامیم.
اما برای فهمیدن اقتصاد دیجیتال باید قبل از هر چیز این نکته را در نظر داشته باشیم که عملیات مالی در اقتصاد دیجیتال عمدتاً بر اساس موارد غیر فیزیکی است. شاید در اینجا این سؤال برایمان پیش بیاید که چه کسی در این دنیا چیزهایی را می‌خرد که حتی نمی‌توانیم آن‌ها را احساس و لمس کنیم؟ در جواب باید گفت که این تصور درستی نیست و اشیاء با ارزش فقط محصولات فیزیکی نیستند. واقعیت دنیای امروز این است که ارزش دارایی‌ها بر اساس ماهیت فیزیکی‌شان شناخته نمی‌شود و در اقتصاد دیجیتال با بسیاری از آیتم‌های ارزش غیر فیزیکی سروکار داریم.
محصولات و خدمات اقتصاد دیجیتال
در دهه ۱۹۸۰، با اختراع کنسول‌های بازی مانند «آتاری» و «نینتندو»، مردم یک آیتم فیزیکی یعنی کنسول بازی را خریدند، درحالی‌که ارزشش در فیزیک آن نبود، بلکه از بازی‌هایی بود که انجام داده می‌شد. در واقع این کنسول فقط ابزاری برای نمایش یک بازی بود که از طریق کدها ساخته شده بود. پس آنچه به این محصول ارزش بخشید، نه خود کنسول، بلکه داده‌های بازی‌ها بود. جالب اینجاست که آن کنسول‌ها به‌عنوان کالاهایی در اقتصاد سنتی خریداری شدند و نه به عنوان محصولاتی از اقتصاد دیجیتال، اما آنچه که شاید به آن توجه نداشتیم شروعی بود برای پذیرش داده‌ها به‌عنوان محصول‌ها و خدماتی که ارزش ایجاد می‌کنند.
امروزه به‌واسطه وجود اینترنت، تراکنش‌های زیادی در فضای دیجیتال انجام می‌شود. یکی از بهترین نمونه‌ها اشتراک‌های پخش شبکه‌هایی مثل «نتفلیکس»، «اچ.بی. او» و دیزنی پلاس» است. آیا تابه‌حال از خود پرسیده‌اید که واقعاً از طریق این شبکه‌ها چه چیزی را می‌خرید؟ احتمالاً اغلب ما تصور می‌کنیم آنچه خریداری کرده‌ایم مجموعه وسیعی از محتوای چندرسانه‌ای مانند فیلم، مستند و سریال است. با این حال، وقتی عمیق‌تر به آن نگاه می‌کنیم، آنچه خریداری کرده‌ایم در واقع مجموعه‌ای از اطلاعات است که همگی در یک مرکز داده ذخیره می‌شوند و می‌توانیم در هر زمان دلخواه به آن دسترسی داشته باشیم. به این ترتیب، آنچه ما خریداری کرده‌ایم، داده‌های غیر فیزیکی است که به‌عنوان یک سرویس توسط یک شرکت پخش خاص به ما فروخته می‌شود.
در مورد دیگر محصولات اقتصاد دیجیتال هم وضعیت به همین منوال است. آیا در هنگام عضویت در نتفلیکس کالایی فیزیکی دریافت کردید؟ وقتی در «اسپاتیفای» مشترک شدید چطور؟ یا زمانی که بازی‌های موبایل را در گوشی خود خریدید؟ وقتی پوسته‌های جدیدی را در «فورتنایت» خریدید چطور؟ یا در مورد ارزهای دیجیتال؟ آیا می‌توانید سکه‌های فیزیکی بیت کوینی را که خریده‌اید، به کسی نشان دهید؟
واقعیت این است که تراکنش‌های دیجیتالی برای اقلام و خدمات دیجیتال، چند سالی است که با تصورات غلط و واکنش‌های منفی مواجه شده‌اند. هنوز افرادی هستند که نمی‌توانند درک کنند چگونه یک آیتم غیر فیزیکی می‌تواند در زندگی دیگران ارزش داشته باشد. آن‌ها فکر می‌کنند که انجام این کار هدر دادن پول و زمان است. اما واقعیت این است که حتی سرسخت‌ترین مخالفان دنیای دیجیتال تا حالا دست‌کم چند بار و از راه‌های مختلف مثل خرید اشتراک‌های اینترنتی یا پرداخت‌های آنلاین، فعالیت در اقتصاد دیجیتال را تجربه کرده‌اند.
به‌این‌ترتیب، امروزه اقتصاد دیجیتال شامل چند میلیون تراکنش روزانه است که پول را در ازای داده‌هایی که به آن‌ها فروخته می‌شود مبادله می‌کنند.
………………………………………………………………………………………………………
در این ارتباط همچنین می‌توانید مقالات زیر را مطالعه کنید
اقتصاد دیجیتال چیست و شاخص‌های آن کدامند؟
فرصت‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد دیجیتال
………………………………………………………………………………………………………
برای آشنایی با بازار غیرمتمرکز ققنوس روی لینک زیر کلیک کنید.
