تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش، در چارچوب‌های خود اجازه می‌دهد افراد بدون انگیزه‌های مالی، در ازای پرداختی‌شان در پروژه‌ها مشارکت کنند.
تآمین مالی جمعی پاداش‌محور به چه معنی است؟ در دهه گذشته، تعدادی از کارآفرینان و استارت‌آپ‌ها برای تأمین مالی ایده‌ها یا پروژه‌های خود به سرمایه‌گذاری جمعی متوسل شدند. در میان انواع مختلف مدل‌های سرمایه‌گذاری جمعی، تأمین مالی جمعی مبتنی بر اهدا، تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش، تأمین مالی جمعی سهام، تأمین مالی جمعی وام/قرض دادن همتا به همتا (P2P) و تأمین مالی جمعی اوراق بدهی تا امروز از محبوبیت بیشتری برخوردار بوده‌اند.
در این مقاله به بررسی یکی از این روش‌ها یعنی تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش می‌پردازیم.
تأمین مالی جمعی پاداش‌محور چیست؟
تأمین مالی مبتنی بر پاداش، بزرگ‌ترین چارچوب تأمین مالی به‌صورت آنلاین است و رشد سریع‌تری در میان انواع تأمین مالی انبوه دارد. به عبارت ساده‌تر، این مدل تأمین مالی، پاداش‌های غیر پولی به حامیان در ازای حمایت از پروژه ارائه می‌کند.
به عبارت دیگر، در چارچوب تآمین مالی جمعی پاداش‌محور، سرمایه‌گذاران همانند مشتریان عمل می‌کنند، زیرا مدل اصلی کسب‌وکار در سیستم‌عامل تأمین مالی پاداش محور، بر اساس «پیش‌فروش» است. زمانی که سرمایه‌گذار بررسی می‌کند که آیا پروژه‌های پیش‌فروش را تأمین مالی کند، رفتار آنلاین آن‌ها همانند مشتریان برای خرید کالا است.
تأمین مالی مبتنی بر پاداش، گسترده‌ترین پلتفرم در زمینه تأمین مالی جمعی است. رایج‌ترین پاداش، محصول نهایی پروژه در حال توسعه خواهد بود. ارائه محصول به‌عنوان پاداش در مدت زمان کمپین کراودفاندینگ، علاوه بر سنجش جذابیت محصول، موجب توسعه محصول و بازار محصول می‌شود.
در چارچوب‌های تأمین مالی مبتنی بر پاداش، افراد بدون انگیزه‌های مالی، بازدهی و بازپرداخت در ازای پرداختی‌شان در پروژه‌ها مشارکت می‌کنند. در عوض حامیان پروژه، به ازای حمایتشان از پروژه، پاداش دریافت می‌کنند که می‌تواند بلیت یک فیلم، داشتن ایده برای محصول در حال توسعه و یا یک فرصت برای ملاقات با سازندگان پروژه باشد.
ویژگی‌های تأمین مالی جمعی پاداش‌محور
ویژگی‌ها و مزایای تآمین مالی جمعی پاداش‌محور را به‌طور مختصر می‌توان چنین بیان کرد.
- با توجه به اینکه در این روش میزان سرمایه‌گذاری کمتر از سایر روش‌های تأمین مالی است، میزان ریسک آن کمتر بوده و درنتیجه میزان استقبال سرمایه‌گذاران افزایش می‌یابد.
- تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش اغلب برای کسب‌وکارهایی استفاده می‌شود که صرفاً به دنبال جذب سرمایه نبوده و تمایل دارند سرمایه‌گذاران از ایده استارت‌آپ موردنظر پشتیبانی کرده و یا آن‌ها را علاقه‌مند به توسعه محصولی به‌خصوص نمایند. پس از تولید و انتشار آن محصول، سرمایه‌گذاران از آن محصول استفاده کرده و علاوه‌بر معرفی محصول، ارزیابی و تست آن انجام می‌گیرد.
- سرمایه‌گذاران در کنترل کردن کسب‌وکار و یا تصمیم‌گیری‌های آن دخالتی ندارند و باعث اخلال در اجرای تصمیمات مربوط به آن نمی‌شوند و این مورد برای صاحبان ایده بسیار حائز اهمیت است.
- سرمایه‌گذاران این روش از ابتدا می‌دانند که در ازای میزان سرمایه‌گذاری چه پاداشی دریافت می‌کنند که این امر موجب شفافیت در عایدی حاصل از سرمایه‌گذاری آن‌ها می‌شود.
- با استفاده از تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش، برای پروژه یا کسب‌وکار خود پول جمع‌آوری می‌کنید بدون اینکه سهامی را در کسب‌وکار خود فروخته باشید. این‌ها کمک‌های مالی است. همچنین، ده‌ها، صدها یا حتی هزاران نفر را متعهد به موفقیت کمپین خود می‌کنید–که می‌تواند واقعاً ارزشمند باشد.
- این نوع تأمین مالی جمعی راهی عالی برای ایجاد زمینه برای پروژه نوآورانه بعدی شما است. شما قبلاً شبکه‌ای از حامیان درگیر و مشتاق ایجاد کرده‌اید که از طریق حمایت از کار شما به دست آمده‌اند، و ممکن است دفعه بعد نیز مشتاق مشارکت باشند.
سرمایه‌گذاری جمعی پاداش‌محور چگونه کار می‌کند؟
یک کسب‌وکار یا کارآفرین با مهلت تعیین‌شده پروژه‌ای را که برای تأمین اعتبار در دسترس است برای یک صندوق سرمایه‌گذاری جمعی ارسال می‌کند. غالباً ، فیلم‌های تبلیغاتی ویژه‌ای برای کمک به علاقه‌مندان به پروژه تولید می‌شود. در مرحله بعد، بانیان این پروژه فرصت سرمایه‌گذاری جمعی را با دوستان و خانواده خود به اشتراک می‌گذارند و حامیان علاقه‌مند، به پروژه کمک می‌کنند و فعالیت‌های خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند.
در ازای پشتیبانی از پروژه، پشتیبانان پاداش می‌گیرند که میزان و ارزش این پاداش‌ها بر اساس میزان بودجه‌ای که است که توسط صاحبان پروژه یا کسب‌وکار یا کارآفرین پشت پروژه تعریف شده است.
در این مدل، اگر اهداف تأمین اعتبار، قبل از پایان موعد مقرر پروژه برآورده شوند، پاداش مورد تعهد، ارائه می‌شود.
سرمایه‌گذاری با دریافت پاداش و محصول
در این روش، سرمایه‌گذار در مقابل مبلغی که سرمایه‌گذاری می‌کند پاداش و امتیاز دریافت می‌کند.گاهی این پاداش معنوی است مثلاً اگر تأمین مالی برای ساخت یک مدرسه صورت گرفته باشد، مدرسه پس از ساخت به نام حامی ثبت می‌شود. در اقتصادی‌ترین حالت هم ممکن است پاداش در حکم پیش‌خرید محصول باشد.
همان‌طور که اشاره شد، سرمایه‌گذاران ممکن است برای دریافت پاداش‌های غیرمالی، مانند کالاها یا خدمات، در ازای مشارکت‌هایشان به سمت سرمایه‌گذاری جمعی مبتنی بر پاداش کشیده شوند.
بنابراین، یکی از مشخصه‌های اصلی این مدل، اعطای پاداش به مشارکت‌کنندگان به دلیل حمایتشان است. این پاداش‌ها بسته به میزان مشارکت متفاوت تعریف می‌شوند. گاهی این مشارکت‌ها به‌صورت حمایت جمعی بوده که در این حالت سرمایه‌گذار پروژه یا حامی در مورد پاداش مشخصی که کارآفرین متعهد به پرداخت شده، توافق دارد.
اغلب این پاداش‌ها به‌صورت خدمات است. در مواردی حمایت مالی در قالب پیش‌فروش جمعی یا پیش سفارش به‌منظور حمایت در تولید محصول به‌عنوان‌مثال کتاب، فیلم، آلبوم موسیقی، تئاتر، نرم‌افزار، محصول جدید، محصول سبز یا خدمات است. در مقابل کارآفرین تعهد می‌کند که نسخه اولیه از محصول یا خدمت تحویل خریدار شود که در این صورت تأمین مالی جمعی اساساً یک نوع پیش‌خرید محصولی است که تأمین‌کننده علاقه زیادی به داشتن آن دارد.
در تآمین مالی جمعی پاداش‌محور هرچند افراد همچون مدل‌های پیشین، مبلغی را در جهت حمایت از ایده یا محصول پرداخت می‌کنند اما دیگر مبلغ اولیه یا سود حاصل از آن را دریافت نمی‌کنند. در عوض، افراد مشارکت‌کننده در این مدل، به ازای حمایت خود، یک نمونه از محصول خروجی را دریافت می‌کنند. برای مثال اگر افراد خواننده‌ای را در تهیه آلبوم موسیقی‌اش حمایت کرده باشند یا گروهی را در تولید ساعت دیجیتال، پس از تهیه شدن آلبوم یا تولید ساعت یک نسخه از آنان را (حال یا با قیمت پایین‌تر یا به‌صورت رایگان) دریافت می‌کنند.
یکی از مشخصه‌های اصلی تتآمین مالی جمعی پاداش‌محور، اعطای پاداش به مشارکت‌کنندگان به دلیل حمایتشان است. این پاداش‌ها بسته به میزان مشارکت متفاوت تعریف می‌شوند. گاهی این مشارکت‌ها به‌صورت حمایت جمعی بوده که در این حالت سرمایه‌گذار پروژه یا حامی در مورد پاداش مشخصی که کارآفرین متعهد شده است پرداخت کند توافق دارد. اغلب این پاداش‌ها به‌صورت خدمات است. در مواردی حمایت مالی در قالب پیش‌فروش جمعی یا پیش سفارش به‌منظور حمایت در تولید محصول به‌عنوان مثال کتاب، فیلم، آلبوم موسیقی، تئاتر، نرم‌افزار، محصول جدید، محصول سبز یا خدمات است. در مقابل کارآفرین تعهد می‌کند که نسخه اولیه از محصول یا خدمت، تحویل خریدار شود که در این صورت تأمین مالی جمعی اساساً یک سفارش محصول است.
در تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش سرمایه‌گذاران سرمایه خود را در اختیار استارت‌آپ موردنظر گذاشته و در ازای پرداخت هزینه از خدمات و محصولات آن و یا مشوق‌های در نظر گرفته شده، استفاده می‌نمایند. عایدی سرمایه‌گذاران در این روش شامل محصولات تولیدی خود استارت‌آپ بوده و با توجه به مبلغ پرداخت‌شده متمایز خواهد بود.
این نوع از تأمین مالی جمعی به‌عنوان روش سرمایه‌گذاری غیر سهمی (non-equity)شناخته می‌شود و این روش اغلب در کمپین‌ها برای تأمین سرمایه موردنیاز توسعه محصولات نرم‌افزاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. نکته قابل توجه در این مدل این است که افراد در برابر پرداخت پول و سرمایه خود به استارت‌آپ، سودی دریافت نمی‌کنند.
برای آشنایی با پلتفرم تأمین مالی جمعی ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.
