در حالی‌که برای ورود به دهه سوم ظهور فناوری بلاکچین آماده می‌شویم، دیگر بحث این نیست که آیا کسب و کارهای سنتی به این فناوری روی خواهند آورد یا نه. بلکه تنها سئوالی که باقی می‌ماند این است که این اتفاق چه زمانی رخ خواهد داد؟
نگاهی به امکانات و کاربردهای فناوری بلاکچین
فناوری بلاکچین، راهکاری برای رفع ایرادات واردشده به سامانه‌های متمرکز اعتمادساز ارائه داده است. به‌عبارت‌دیگر، این فناوری روشی مکانیزه برای تولید اعتماد بدون وجود نهادهای واسط را در اختیار همگان گذاشته است. در روش بلاک‌چینی، دیگر اطلاعات تنها در دست یک نهاد مرکزی اعتمادساز نبوده و داده‌ها توسط تمامی بازیگران درگیر در شبکه، بررسی، صحت‌سنجی، ثبت و نگهداری می‌شود.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین یک پایگاه داده یا دفتر کل توزیع شده است که بین گره‌های یک شبکه کامپیوتری به اشتراک گذاشته شده است. به عنوان یک پایگاه داده، یک بلاکچین اطلاعات را به صورت الکترونیکی در قالب دیجیتال ذخیره می‌کند. بلاکچین ها بیشتر به خاطر نقش حیاتی خود در سیستم‌های ارزهای دیجیتال، مانند بیت کوین، برای حفظ رکورد ایمن و غیرمتمرکز تراکنش‌ها شناخته می‌شوند. بلاکچین وفاداری و امنیت رکورد داده‌ها را تضمین می‌کند و بدون نیاز به شخص ثالث قابل اعتماد اعتماد ایجاد می‌کند.
هدف اصلی این فناوری صرفه‌جویی در هزینه‌ها از طریق حذف واسطه‌های اضافی در ارتباطات است. در این فناوری، دفتر کل میان اعضای شبکه (میزبانان) توزیع می‌شود. آنها موظف هستند که اعتبار معاملات و حساب‌ها را حفظ کنند. نتیجه این کار یک سیستم غیرمتمرکز ثبت داده است. در این سیستم معاملات، به صورت سریع، شفاف، قابل‌اطمینان و غیرقابل دست‌کاری انجام می‌شوند.
معمولاً دو اصطلاح بلاکچین و فناوری دفتر کل توزیع شده به‌طور هم‌معنی استفاده می‌شوند. اما دفتر کل یک اصطلاح وسیع‌تر است. لزوماً نباید از زنجیره‌ای از بلوک‌ها استفاده کند و انواع مختلفی در اکوسیستم دارد. اما بلاکچین محبوب‌ترین نوع آن است. از دیگر اشکال این فناوری می‌توان به گراف جهت‌دار غیر مدور نیز اشاره کرد که تفاوت اصلی و عمده در پیاده‌سازی آنها در مکانیسم اجماع و توافق آنها خلاصه می‌شود. بنابراین، بلاکچین یک دفتر کل است. اما دفتر کل لزوماً بلاکچین نیست.
بلاکچین چه ویژگی‌هایی دارد؟
یکی از تفاوت‌های کلیدی بین یک پایگاه داده معمولی و یک دفتر کل توزیع‌شده، نحوه ساختار داده‌ها است. یک بلاکچین اطلاعات را در گروه‌هایی به نام بلوک‌ها جمع آوری می‌کند که مجموعه‌ای از اطلاعات را در خود نگهداری می‌کنند. بلوک‌ها دارای ظرفیت‌های ذخیره‌سازی خاصی هستند و هنگامی که پر می‌شوند، بسته می‌شوند و به بلوک پر شده قبلی متصل می‌شوند. به این ترتیب زنجیره‌ای از داده‌ها تشکیل می‌شود که به نام بلاکچین شناخته می‌شود. تمام اطلاعات جدیدی که به دنبال آن بلوک تازه اضافه شده در یک بلوک تازه تشکیل شده همگردانی (کامپایل) می‌شود که پس از پر شدن نیز به زنجیره اضافه می‌شود.
یک پایگاه داده معمولاً داده‌های خود را به صورت جداول ساختار ارائه می‌دهد. این در حالی است که یک بلاکچین، همانطور که از نامش پیداست، داده‌های خود را در قطعات (بلوک‌هایی) که کنار هم قرار گرفته‌اند ساختار می‌بخشد. این ساختار داده به طور ذاتی یک جدول زمانی برگشت‌ناپذیر از داده‌ها ایجاد می‌کند و هنگامی که یک بلوک پر می‌شود، بخشی از این جدول زمانی می‌شود. هر بلوک در مختصات زمانی که به زنجیره اضافه می‌شود، یک مهر زمانی دقیق می‌پذیرد.
کاربردهای بلاکچین را بشناسیم
بانکداری و مالی
شاید هیچ صنعتی بیشتر از بانکداری از ادغام بلاکچین در عملیات تجاری خود سود نبرده است. با ادغام بلاکچین در بانک‌ها، مصرف‌کنندگان می‌توانند تراکنش‌های خود را در کمتر از ۱۰ دقیقه پردازش کنند. با استفاده از بلاکچین، بانک‌ها این فرصت را دارند که با سرعت و امنیت بیشتری وجوه بین مؤسسات را مبادله کنند. به عنوان مثال، در تجارت سهام، فرآیند تسویه ممکن است تا سه روز (یا بیشتر، در صورت تجارت بین‌المللی) طول بکشد. به این معنی که پول و سهام برای این دوره زمانی مسدود می‌شوند.
واحد پول
بلاکچین بستر ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین را تشکیل می‌دهد. در سیستم‌های تابع اقتدار مرکزی، داده‌ها و ارز یک کاربر از نظر فنی به موقعیت بانک یا دولت‌ها بستگی دارد. این در حالی است که اگر بانک مشتری سقوط کند یا مشتری در کشوری با دولت ناپایدار ساکن باشد، ممکن است ارزش پول او در معرض خطر باشد. این‌ها نگرانی‌هایی هستند که بیت‌کوین برای اولین بار از آنها شکل گرفت و توسعه یافت. بلاکچین به بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به یک مرجع مرکزی کار کنند. این نه تنها ریسک را کاهش می‌دهد، بلکه بسیاری از هزینه‌های پردازش و تراکنش را نیز حذف می‌کند.
مراقبت‌های بهداشتی و درمانی
ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند از بلاکچین برای ذخیره ایمن سوابق پزشکی بیماران خود استفاده کنند. هنگامی که یک پرونده پزشکی ایجاد و امضا می‌شود، می‌توان آن را در زنجیره بلوکی نوشت، که به بیماران اثبات و اطمینان می‌دهد که سابقه‌شان قابل تغییر نیست. این سوابق سلامت شخصی را می‌توان با یک کلید خصوصی در بلاکچین رمزگذاری و ذخیره کرد، به طوری که تنها توسط افراد خاصی قابل دسترسی است و در نتیجه حفظ حریم خصوصی را تضمین می‌کند.
سوابق مالی
می‌دانید که به طور معمول روند ثبت حقوق مالکیت هم بسیار طولانی و هم ناکارآمد است. این فرآیند نه تنها پرهزینه و وقت‌گیر است، بلکه مستعد خطاهای انسانی است. بلاکچین این پتانسیل را دارد که نیاز به اسکن اسناد و ردیابی فایل‌های فیزیکی را از میان بردارد. اگر مالکیت دارایی در بلاکچین ذخیره و تأیید شود، مالکان می‌توانند اطمینان داشته باشند که سند آنها دقیق بوده و به طور دائم ثبت شده است.
قراردادهای هوشمند
قرارداد هوشمند یک کد کامپیوتری است که می‌تواند در بلاکچین برای تسهیل، تأیید یا مذاکره برای یک قرارداد ایجاد شود. قراردادهای هوشمند تحت مجموعه شرایطی عمل می‌کنند که کاربران با آن موافقت می‌کنند. هنگامی که این شرایط برآورده شد، شرایط توافق به طور خودکار اجرا می‌شود. این فرآیند هزینه‌های معمول ثبت و تأیید قراردادها از جمله هزینه دفاتر اسناد رسمی یا وکلا و مشاوران حقوقی را حذف می‌کند.
زنجیره تأمین
تأمین‌کنندگان کالا و محصولات، می‌توانند از بلاکچین برای ثبت منشاء موادی که خریداری کرده‌اند استفاده کنند. این فرآیند به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا علاوه بر صحت محصولات خود، از مزایای برچسب‌های رایج محصولات مانند «ارگانیک»، «محلی» یا «اقتصادی» نیز بهره ببرند.
انتخابات و مشارکت‌های اجتماعی
علاوه بر همه این‌ها، بلاکچین می‌تواند برای تسهیل انتخابات و به‌عنوان یک ابزار رأی‌گیری مدرن هم مورد استفاده قرار بگیرد. رأی دادن با بلاکچین پتانسیل حذف تقلب در انتخابات و افزایش مشارکت رأی‌دهندگان را دارد. پروتکل بلاکچین همچنین شفافیت را در فرآیند انتخابات حفظ می‌کند و نیروی انسانی مورد نیاز برای برگزاری انتخابات را کاهش می‌دهد.
اما در پایان باید گفت، کاربردهای فن‌آوری بلاکچین به مواردی که تا اینجا مطرح شد، محدود نمی‌ماند. همچنان که برای ورود به دهه سوم ظهور فناوری بلاکچین آماده می‌شویم، دیگر بحث این نیست که آیا کسب و کارهای سنتی به این فناوری روی خواهند آورد یا نه. بلکه تنها سئوالی که باقی می‌ماند این است که این اتفاق چه زمانی رخ خواهد داد؟
برای دسترسی به بازار غیرمتمرکز ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.
