چشم‌انداز وب ۳ گام بعدی به‌سوی اینترنت بهتر و وعده‌های اصلی آن شامل ساختن پلتفرم‌های آنلاین غیرمتمرکز، قابل‌اعتماد و بدون نیاز به مجوز است.
بلاکچین و کریپتو به‌عنوان فناوری‌های پیشرو انقلاب Web3 معرفی می‌شوند. اینترنت، از وب ۱ که «فقط خواندنی» بود به وب ۲ یعنی وضعیت فعلی اینترنت که بیشتر جنبه‌های مشارکتی و اجتماعی دارد، تکامل یافته است. اما اکنون، ما به‌تدریج به سمت نسل بعدی اینترنت یعنی وب ۳ حرکت می‌کنیم. وب ۳ این وعده را به ما می‌دهد که بتوانیم مالکیت دیجیتالی را تجربه کنیم، به‌راحتی معاملات آنلاین انجام دهیم و کنترل بیشتری بر داده‌های شخصی خود داشته باشیم. اکوسیستم‌های بلاکچین و کریپتو در حال حاضر محصولات فعالی برای Web3 دارند. به‌عنوان مثال، کاربران می‌توانند پرداخت‌های همتا به همتا (P2P) انجام دهند و اقلام دیجیتالی را با کیف پول‌های رمزنگاری جمع‌آوری کنند. این امکان‌ها از آنجا می‌آید که بسیاری از پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین بر اساس طراحی غیرمتمرکز شکل گرفته‌اند و به همه اجازه استفاده از آن‌ها را می‌دهند.
ارزهای دیجیتال و بلاکچین بلوک‌های سازنده Web3 هستند. به‌عبارت دیگر، نسل سوم اینترنت مبتنی بر فناوری بلاکچین است. با این حال، وب ۳ به فناوری‌های دیگری مثل یادگیری ماشین، داده‌های بزرگ، هوش مصنوعی (AI)، اینترنت اشیاء (IoT)، واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR) و موارد دیگری هم اتکا دارد.
به‌عنوان مثال، هدست‌های واقعیت مجازی یک تجربه خرید استثنایی ایجاد می‌کنند و به مشتریان اجازه می‌دهند قبل از خرید با محصولات تعامل داشته باشند. با این حال، این فناوری‌ها مبتنی بر ارزهای دیجیتال یا فناوری دفتر کل توزیع‌شده نیستند، بلکه هدفشان افزایش کارایی فناوری بلاکچین است.
علاوه بر این، بلاکچین با اجازه دادن به سازمان‌ها برای غیرمتمرکز کردن خدمات Web2، از جمله محاسبات ابری، سایت‌های شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های داده، نقش مهمی در ساخت زیرساخت Web3 ایفا می‌کند. بنابراین، ترکیب هوش مصنوعی و فناوری بلاکچین بدون شک راه‌حل بهتری برای مدیریت مجموعه داده‌های محرمانه به سازمان‌ها ارائه می‌دهد.
با وجود این ارتباط چندجانبه میان فناوری‌هایی که به آن‌ها اشاره شد، در این مقاله قصد داریم به‌طور مشخص به ارتباط و بده و بستان وب ۳ و بلاکچین بپردازیم.
وب ۳ چه تفاوتی با وب ۲ دارد؟
مراحل اصلی تکامل اینترنت اغلب به‌صورت فازهای کیفی متفاوت با نام‌های Web1، Web2 و Web3 نشان داده می‌شوند. در عصر Web1، کاربران نمی‌توانستند داده‌های آنلاین را تغییر دهند یا محتوای خود را در وب‌سایت‌هایی که با آن‌ها در تعامل بودند آپلود کنند. اینترنت در آن مرحله شامل صفحات HTML ایستا بود که تجربیات ساده و یک‌طرفه مانند خواندن و دیدن اطلاعات را امکان‌پذیر می‌کرد.
وب ۲ اجازه مصرف محتوا و تعاملی ساده را به کاربران می‌داد. اما وب ۲ به‌تدریج به‌عنوان یک اینترنت تعاملی‌تر ظاهر شد که در آن کاربران بیشتر درگیر تولید محتوای خود بودند. ازآنجاکه این تعامل‌های آنلاین عمدتاً توسط پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی تسهیل می‌شد، در وب ۲ شاهد ظهور انواع جدیدی از غول‌های فناوری متمرکز بودیم.
امروز اکوسیستم فعلی اینترنت دوباره در آستانه تغییر است، چراکه بسیاری از نارسایی‌های آن آشکار شده. به‌عنوان مثال، کاربران اینترنت در فضای وب ۲ تا اندازه زیادی نگران ردیابی و مالکیت داده‌ها و همچنین مسئله سانسور شده‌اند. قدرت و اعمال نفوذ شرکت‌های متمرکز به‌ویژه زمانی قابل توجه شد که آن‌ها شروع به محدود کردن کاربران و سازمان‌های خاص از پلتفرم‌های خود کردند. شرکت‌های فعال در وب ۲ همچنین از داده‌ها برای ایجاد تبلیغات هدفمند برای منافع اشخاص ثالث استفاده می‌کنند. انگیزه‌های اقتصادی این‌چنینی می‌تواند این شرکت‌ها را به سمتی سوق دهد که به نفع کاربران نباشد.
چشم‌انداز وب ۳ گام بعدی به‌سوی اینترنت بهتر است. وعده‌های اصلی آن شامل ساختن پلتفرم‌های آنلاین غیرمتمرکز، قابل‌اعتماد و بدون مجوز است. همچنین می‌تواند مالکیت دیجیتال، پرداخت‌های بومی دیجیتال و مقاومت در برابر سانسور را به‌عنوان استاندارد جدیدی از محصولات و خدمات وب ایجاد کند.
وب ۳ چگونه با بلاکچین مرتبط است؟
بلاکچین فناوری مهمی است که به وب غیرمتمرکز قدرت می‌دهد و پویایی اساسی نسخه فعلی وب را تغییر می‌دهد. همه می‌دانیم که اینترنتی که امروز از آن استفاده می‌کنیم، با چالش بزرگی مثل مسئله محرمانگی اطلاعات و حفاظت از داده‌ها درگیر است و پیدا کردن راه‌حلی برای این چالش خیلی ضروری و حیاتی است. بلاکچین که به‌عبارت ساده‌تر می‌شود آن را به «مالکیت اشتراکی ارزش‌ها و داده‌ها» تعبیر کرد، راه‌حلی است که بلاکچین به‌عنوان جایگزین شبکه‌های متمرکز پیشنهاد می‌شود.
این راه‌حل، جایگزین انباشته شدن ارزش در یک نهاد یا مرجع متمرکز است و علاوه بر این، استقلال داده‌ها از طریق استفاده از فناوری بلاکچین را تضمین می‌کند. به‌این‌ترتیب، به دلیل عدم تمرکز، این کاربران هستند که صاحبان نهایی محتوا می‌شوند زیرا تأیید داده‌ها در انحصار هیچ مرجع متمرکزی نیست. به‌علاوه، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز DApps با اجازه دادن به کاربران برای رأی دادن و ارائه ایده، الگوهای مشارکت جوامع را تغییر داده و به همه فرصت برابر برای مشارکت در اجرای پروژه را ارائه می‌دهند.
دارایی‌های دیجیتال می‌توانند به بخش ذاتی Web3 تبدیل شوند – اینترنت جدیدی که انتظار می‌رود آسیب‌های وب فعلی مانند تمرکز قدرت در دست چند پلتفرم متمرکز رسانه‌های اجتماعی و بهره‌برداری از داده‌های شخصی کاربران را برطرف کند. ماهیت غیرمتمرکز و بدون مجوز بلاکچین‌ها در توزیع قدرت ارتباطی به‌جای اعطای آن به مقامات مرکزی مؤثر است.
چگونه بلاکچین می‌تواند گسترش وب ۳ را پیش ببرد؟
فناوری بلاکچین با ویژگی‌هایی مانند پرداخت‌های قابل اعتماد، حاکمیت غیرمتمرکز، قابلیت همکاری زنجیره‌ای متقابل و کسب دارایی‌های دیجیتال در حین بازی، وسعت دسترسی به Web3 را افزایش می‌دهد.
با در نظر گرفتن اینکه چگونه بلاکچین ساختارهای داده را در پس‌زمینه وب تغییر می‌دهد، مشخص می‌شود که بلاکچین اساس Web3 است. این روش ذخیره‌سازی که برای ذخیره و ترتیب داده‌ها استفاده می‌شود، «ساختار داده» نامیده می‌شود و مدلی برای تنظیم داده‌ها برای به‌روز نگه داشتن و دسترسی آسان به آن‌ها است.
ازآنجاکه اثبات رمزنگاری، مجموعه‌ای از تراکنش‌ها را ارائه می‌دهد، نقش بلاکچین در Web3 بسیار مهم است، به‌ویژه در بالا بردن سطح اعتماد در بین کاربران شبکه. به‌این‌ترتیب، لایه حاکمیت بلاکچین به دو طرف ناشناس که به یکدیگر اعتماد ندارند، اجازه می‌دهد تا معاملات آنلاین را انجام دهند.در این سبک از حکمرانی، پروتکل بلاکچین حاوی قوانینی برای اجرای تغییرات است. از طریق به‌روزرسانی کد، توسعه‌دهندگان اصلاحیه‌هایی را ارائه می‌کنند و هر گره در مورد پذیرش یا رد تغییر بدون دخالت اشخاص ثالث رأی می‌دهد.
علاوه بر این، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، دامنه‌ها و وب‌سایت‌های مبتنی بر بلاکچین، امکان تعامل غیرمتمرکز بین کاربران و برنامه‌ها را فراهم می‌کنند که منجر به گسترش Web3 می‌شود. به‌عنوان مثال، برنامه‌های Web3 مانند Brave Browser که ویژگی‌های افزایش حریم خصوصی و مسدود کردن تبلیغات را ارائه می‌دهد، نمونه‌هایی از رشد غیرمتمرکز وب هستند.
علاوه بر این، Web3 به لطف قابلیت بهبودیافته و ظرفیت‌های همکاری بلاکچین مانند Polkadot، یکپارچه و کارآمد است و جابه‌جایی بین پلتفرم‌ها یا برنامه‌ها را برای کاربران آسان می‌کند. کاربران با استفاده از با کیف پول مورد علاقه خود، می‌توانند NFTها را بین شبکه‌ها معامله کنند و رشد کل مجموعه خود را زیر نظر بگیرند.
همچنین، گیمرهای وب ۳ می‌توانند به لطف تمرکززدایی بازی‌ها، که به آن‌ها اجازه می‌دهد کنترل اطلاعات و دارایی‌های خود را حفظ کنند، NFTها را در سراسر متاورس جمع‌آوری و مبادله کنند. بازی‌های مبتنی بر بلاکچین مانند Axie Infinity هم به بازیکنان این امکان را می‌دهد تا با جمع‌آوری ارزهای دیجیتال در حین بازی، کسب درآمد کنند که در مراحل بعد این ارز دیجیتال را قابلیت تبدیل به پول فیات را نیز خواهد داشت.
سازمان‌ها چگونه می‌توانند برای دنیای Web3 آماده شوند؟
درحالی‌که دارایی‌های دیجیتال پرداخت‌های دیجیتال بومی را به Web3 می‌آورند، می‌توانند به‌عنوان توکن‌های برنامه‌ریزی‌شده برای ایفای طیف گسترده‌ای از نقش‌ها در سیستم‌های اقتصادی دیجیتال عمل کنند. بلاکچین و کریپتو همچنین می‌توانند وب ۳ را از طریق سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) جامعه محورتر کنند.
سازمان‌ها با ایجاد ساختار غیرمتمرکز به سمت رقابتی‌تر شدن حرکت کنند. به‌این‌ترتیب که با استفاده از دارایی‌های توکن‌شده، ارزشی را که ایجاد می‌کنند به‌طور فعال با شبکه‌های کاربران خود برای بقا در دنیای وب ۳ به اشتراک بگذارند.
پس از رشد بازار آثار هنری و کلکسیونی NFT در سال ۲۰۲۱ و تصاحب زمین‌های متاورس در سال ۲۰۲۲، وب ۳ فرصت‌هایی را برای مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه، محصولات و سازمان‌های مستقر ارائه می‌دهد.
اگرچه ساختارهای سازمانی سنتی از شرکتی به شرکت دیگر متفاوت است، موقعیت‌ها به بهترین وجه توسط افرادی پر می‌شود که می‌توانند به بهترین نحو منافع سهامداران را تأمین کنند. با ایجاد سریع و مؤثر نقش‌ها و مجوزها با استفاده از NFT که منعکس‌کننده حقوق و مسئولیت‌های افراد است، سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) می‌توانند سلسله‌مراتب، تفویض اختیار و ساختار را دوباره تعریف کنند.
بنابراین، سازمان‌ها باید تحقیقات کافی را برای ایجاد DAO های رقابتی انجام دهند تا سیستم‌های متمرکز خود را به ساختارهای غیرمتمرکز تغییر دهند. علاوه بر این، شرکت‌ها می‌توانند از دارایی‌های توکن‌شده استفاده کنند که می‌توانند در یک بلاکچین مبادله شوند. این روند نقدینگی دارایی را افزایش می‌دهد و انتقال مالکیت آن را ممکن می‌سازد.
با توجه به این واقعیت که تازه‌واردها می‌توانند با توسعه برنامه‌های کاربردی خود در پروتکل‌های بلاکچین، فوراً به شبکه‌های عظیمی از مصرف‌کنندگان بالقوه دسترسی پیدا کنند، احتمال آن می‌رود که وب ۳ پویایی رقابت بین کاربران متحول کند.
بنابراین، کسب‌وکارها برای محافظت از شبکه‌های کاربری خود با ارائه فعالانه ارزشی که به کاربران ایجاد می‌کنند، باید راه‌های نوآورانه‌ای را توسعه دهند. بااین‌حال، کسب‌وکارها هنگام تصمیم‌گیری درباره موقعیت استراتژیک خود در رابطه با وب ۳ باید امکان انطباق با مقررات آینده را در نظر بگیرند؛ چراکه با روی آوردن افراد بیشتری به بلاکچین و ارزهای دیجیتال، احتمالاً شاهد وضع قوانین بیشتری خواهیم بود.
……………………………………………………………………………………..
در این ارتباط همچنین می‌توانید مقالات زیر را مطالعه کنید
از وب ۱ تا وب۳: تولد اینترنت غیرمتمرکز
کاربردهای کلیدی بلاکچین در محیط متاورس
بلاکچین چگونه اینترنت اشیا را بهبود می‌دهد؟
…………………………………………………………………………………….
برای آشنایی با سرویس بازار غیرمتمرکز ققنوس، بر روی لینک زیر کلیک کنید.
